NAMA : NIA NUR PRATIWI KELAS : X AKUNTANSI 1 NO.ABS : 22
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM Aran tembang sing dijukut saka tembung Anom yaiku : Tembang Sinom Pitutur sing bisa di jupuk saka tembang sinom yaiku Kita kudu tumindak becik,kudu seneng ngudi kawruh utawa nuntut ilmu,kudu prihtin marang kahanan ,kudu bisa ngurangi hawa nafsu ,lan gawe kudu bisa gawe atine wong liya tentrem. Guru gatra tembang sinom yaiku : ana 9 larik. Arti wanda NENDRA nang tembang sinom yaiku : Turu utawa sare Larik sing kepira sing ngongkon prihatin nang tembang Sinom : yaiku larik sing ke 7 Sing artine awan wengi nang tembang sinom yaiku : larik sing ke 9 Guru lagune tembang sinom yaiku : a,i,a,i,i,u,a,i,a Watake tambang sinom yaiku : Grapyak,tresna asih,canthas,trengginas. Sing ngongkon tumindak becik nang tembang sinom yaiku : larik sing ke 1 Tegese Tyas sing ana nang tembang sinom baris sing ke 9 yaiku : Ati Ing serat Wedhatama kemot babagan telung nilai kang bisa ngngkat drajate manungsa ,yaiku : a. Pangkat b. Bandha lan c. Kepinteran Sing ngongkon gawe tentrem atine wong liya yaiku : larik sing terakhir utawa larik sing ke 9 Guru gatra,Guru wilngan,Guru lagune tembang macapat yaiku : Guru Gatra : 9 Guru Wilangan : 8,8,8,8,7,8,7,8,12 Guru Lagu : a,i,a,i,i,u,a,i,a Larik sing kepira sing ngongkon Nuntut Ilmu/Nguda Kawruh nang tembang Sinom : Larik 5 Ing serat Wedhatama kemot babagan /ngajarake 3 perkara cagaking panguripan ,yaiku : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika ulih cobaan c.Pasrah utawa Narima
Nama : Felita Cindy Veronika Kelas : XAK1 No. Absen :13
RINGKESAN BASA JAWA A. Tembang Jawa Tembang jawa tegese reriptan kanthi pathokan/paugeraan kang pamacane kudu dilagokake lan bisa diiringi gendhing. Tembang Jawa ana 3,yaiku: Tembang gedhe/sekar ageng Tembang tengahan/sekar tengahan/sekar dhagelan Tembang Macapat. B. Tembang Macapat Tembang macapat nduweni paugeran/ pathokan, yaiku Pada , Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, lan Dhong-dhing. Apadene panjelasane: - Pada , yaiku cacahing tembag macapat saben selagu. - Guru gatra, yaiku cacahing gatra/larik saben sapada. - Guru wilangan,yaiku cacahing wanda saben sagatra. - Guru lagu,yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra - Dhong-dhing,yaiku padha karo guru lagu (tibaning/guru lagu sing tiba swara “U” lan “I”. Tembang Macapat yaiku ana 11, Pocung,asmarandana,sinom,kinanthi, midjil, maskumambang , pangkur ,dhandhanggula,durma,gambuh,lan megatruh. C. Gunane Tembang Macapat: Kanggo kasusastran jaman saiki Kanggo ngarang kapustakan jawi. Kanggo mbawani gending. Kanggo parikan lan dhagelan. Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong. D. Tembang Sinom Pangertene tembang sinom Sinom iku ateges kanoman/anom,minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong anom supaya bisa ngangsu kawruh saakeh-akehe. Tembang sinom dianggit dening Kanjeng Sunan Giri Kadhaton.Sinom uga biasane manggoni urutan ke-3 ing tembang macappat. • Pathokan tembang sinom Guru wilangan : 8 , 8, 8, 8,7 , 8, 7, 8, 12 Guru Lagu : a , i , a , i , i , u , a , i , a Guru gatra : 9 gatra Watak tembang sinom Watake yaiku chanthas, trengginas, lincah,tresna asih , lan grapyak. Maknane tembang sinom Sinom iku maksude enom. Tembang iki nggambarake wayah enom,luwes,srawung. Miturut Haryatmo,dkk 2013:14 , sinom nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan. Ing sakcara garis gedhe, sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom,kayadene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya. Wos kang kamot ing tembang sinom (Wedhatama), antarane : 1. Serat wedahtama aweh pangalembana marang paewongan kang seneng ing sikep luruh (wus sengsem reh ngasamun),asipat pangapura lan sabar. 2. Serat Wedhatama ngajarake babagan telung nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa , yaiku pangkat,bandha , lan kapinteran (wirya harta tri winasis). 3. Kajaba kuwe, serat Wedhatama uga ngajarake babagan telung perkara kang bisa dadi cagaking uripe manungsa , yaiku : Lila nalika kelangan (ikhlas) Sabar nalika ulih cobaan. Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti. 4. Serat Wedhatama kuwe ngedohi sipat angkara murka. Tuladhane tembang sinom Laras pelog pathet nem Nulada laku utama Tumrape wong tanah Jawi Wong agung ing Ngẻksigȏnda Panembahan Senopati Kapati Amarsudi Sudaning hawa lan nepsu Pinesu tapa brata Tanapi ing siyang ratri Anemangun karyenak tyasing sasama Tegese: Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik Kanggo masyarakat Jawa Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram) Panembahan senopati Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu Nganggo dalan prihatin(pertapa) Uga ing awan wengi Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sasama/wong liya (tresna) - Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak) - Ing tembang Sinom sing nduweni teges tekun banget ngudi kawruh/ilmu yaiku KAPATI AMARSUDI - Gatra ke pira sing tegese gawe karya tentreme ati/ seneng wong liya yaiku gatra ke 9 - Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi - Tegese tembung nendra yakue turu. - Ing tembang sinom,sing ngongkon manungsa supaya tumindak becik yaiku NULADA LAKU UTAMA
NAMA :DHEA ALFIRA KELAS : X AKUNTANSI 1 NO.ABSEN: 09
RINGKESAN BASA.JAWA (Tembung Macapat Sinom) 1) Tembang Sinom yakuwe tembang sing dijukut saka tembung Anom 2) Watake tembang sinom yakuwe grapyak, renyah, cocok karo jenenge sinom. 3) Guru gatra Tembang sinom yakuwe ana 9 4) Guru wilangan lan guru lagu tembang sinom yakuwe 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a 5) Tegese Sekar Macapat Sinom :
Sekar macapat sinom pathet nem Tegese 1. Nuladha laku utama ~Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik 2. Tumrape wong tanah jawi ~Kanggo masyarakat jawa 3. Wong agung ing ngeksiganda ~Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram) 4. Panembahan senopati ~Panembahan senopati 5. Kapati amarsudi ~Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu 6. Sudaning hawa lan napsu ~Ngurangi hawa napsu 7. Pinesu tanpa brata ~Nganggo dalan prihatin 8. Tanapi ing siyang ratri ~Uga awan wengi 9. Hamemangun karyenak tyassing sasama ~Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna) 6) Grapyak pada bae karo renyah. 7) Pitutur tembang sinom yakuwe Kita kudu tumindak becik,kudu seneng ngudi kawruh utawa nuntut ilmu,kudu prihatin,kudu bisa ngurangi hawa nafsu ,lank udu bisa gawe atine wong liya tentrem. 8) 3 perkara cagak panguripan/kualitas pribadi : • Lila nalika kelangan • Sabar nalika ulih cobaan • Pasrah/nerima 9) 3 nilai kang bisa nduwuri derajate manungsa : • Kepinteran • Bandha/harta • Pangkat 10) Ing tembung sinom ana kata NENDRA sing artine turu.
Nama : Lian indah setyaningrum Kelas : X AK 1 Absen : 20
Basa jawa 1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong b. Kanggo kasustran jaman saiki c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing e. Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : a. Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon : a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem 18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21. Pituture tembang sinom : apikan 22. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan 24. Artine nedra : turu 25. Artine siyang ratri : awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom 27. Tyas artine : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Basa jawa 1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong b. Kanggo kasustran jaman saiki c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing e. Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : a. Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon : a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem 18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21. Pituture tembang sinom : apikan 22. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan 24. Artine nedra : turu 25. Artine siyang ratri : awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom 27. Tyas artine : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
NAMA : ANNISA’ NURSA’ID KELAS : X.AK.1 NO. ABS : 06
RINGKESAN MATERI TEMBANG SINOM 1. Aran tembang sing artine anom : Sinom 2. Tegese tembang sinom : - Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik - Kanggo masyarakat jawa - Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram) - Panembahan senopati - Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu - Ngurangi hawa napsu - Nganggo dalan prihatin - Uga awan wengi - Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna) 3. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku : 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a 4. Guru gatra tembang sinom ana sanga. 5. Pitutur kang bisa dijupuk saka tembang sinom antarane yaiku : kudu seneng ngudi kawruh utawa ilmu, kudu tumindak becik, kudu bisa prihatin, kudu bisa ngurangi hawa nepsu, lan bisa gawe atine wong liya tentrem. 6. Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku : - Kapinteran - Bandha/harta - Pangkat 7. 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku : - Lila nalika kelangan - Sabar nalika olih cobaan - Pasrah/nerima 8. Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu. 9. Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Tiyas Suryati Kelas : X Akuntansi 1 Absen : 29
RINGKESAN PITAKONAN TEMBANG SINOM
Pathokane tembang macapat : 1. Pada : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 2. Guru Gatra : cacahing gatra/larik saben sapada/selagu 3. Guru wilangan : cacahing wanda (suku kata) saben segatra 4. Guru Lagu : tibaning swara saben pungkasane gatra 5. Dhong-dhing Tembung kang dijukot saka tembung enom yaiku sinom Guru wilangan baris ke 5 tembang sinom : 7 Watake tembang sinom : tresna asih, cantras, trengginas Guru Gatra tembang sinom : 9 Guru lagu tembang sinom : a-i-a-i-i-u-a-i-a Guru wilangan tembang sinom : 8-8-8-8-7-8-7-8-12 Pitutur tembang sinom : 1. Tumindak becik 2. Supaya nggawe seneng wong liya 3. Supaya eling marang sing nggawe urip 4. Golet ilmu 3 perkara sing nggawe urip : 1. Lila nalika kelalen 2. Sabar nalika ulih cobaan 3. Pasrah/nrima Nilai sing nggawe ningkatna derajat manungsa : 1. Kapinteran 2. Bandha 3. Pangkat Larik tembang sinom kang isine nuntut ilmu yaiku larik ke 5(tekun banget/ngudi) Larik kang ngandung prihatin saka tembang sinom : 7 Larik ke 6 tembang sinom sing tegese ngurangi hawa nepsu Sing ngongkon laku kang becik/tumindak sing becik tegese ana ing larik 1 tembang sinom Tyas ina tembang macapat baris ke 9 tegese ati Nendra artine turu utawa sare Tegese tembang lambe : dadi omongan wong Kacang ninggalan jaran yaiku tuladha tembung saloka Awan wengi tegese siyang ratri Peteng dhedet kalebu tembung saloka
Nama : Fitri Wahyu Novitasari Kelas : X.AK 1 No. Abs : 14
Ringkesan pitakonan lan wangsulan 1. Patokane tembang macapat : Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong -Kanggo kasustran jaman saiki -Kanggo ngarang kapustakaan jawi -Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing -Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing larik saben selagu 6. Tegese guru wilangan : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak 9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembag sinom : a , i , a , i , i , u , a , i , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon : - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a - Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 - Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? : Karya+Enak 18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka 21. Pituture tembang sinom : apikanPrihatin, Tumindak becik, eling, Ilmu 22. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan 24. Artine tembung nedra : turu 25. Artine tembung siyang ratri : awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom 27. Tembung Tyas artine : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima 32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Ringkesan Materi Tembang Sinom: Sinom, yakuwi salah sawijing kembang macapat, biasane manggoni urutan ke-3 ing macapat. Sinom, awatak: grapyak, renyah, cocok karo jenenge sinom, sekang garbane tembung “si+enom”. Gambaran Sekar Sinom: • Matuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan • Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya Patokane tembang sinom: 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a Tegese tembang sinom: • Nyonto laku sing becik/ tumindak sing becik • Kanggo masyarakat jawa • Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram) • Panembahan seno pati • Tekun banget/ ngudi kawruh/ ilmu • Ngurangi hawa nafsu • Nganggo dlan prihatin (perpata) • Uga awan wengi • Gawea laku/ karya sing gawe tentreme atine sesama (tresna)
Nama : Septiana Dwi Wijiastuti Kelas : X AKUNTANSI 1 No.absen : 27 RINGKESAN PITAKONAN TEMBANG SINOM *Pathokane Tembang Macapat 1. Padha : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 2. guru lagu : tibaning swara saben pungkasaning gatra 3. guru wilangan : cacahing wanda saben segatra 4. guru gatra : cacahing gatra/larik saben segatra/sepada 5. Dhong-dhing Tembung kang dijukot saka tembung enom yaiku Sinom Guru wilangan gatra kelima tembang sinom : 7 Guru lagu tembang sinom :a, i, a, i, i, u, a, i, a Guru gatra tembang sinom : 9 Watake tembang sinom : tresna asih, canthas, trengginas Pitutur tembang sinom : 1. Tumindak becik 2. Supaya gawe seneng wong liya 3. Supaya eling karo sing gawe urip 4. Golet ilmu 3 perkara sing gawe urip 1. Lila yen kelangan 2. Sabar nalika entuk pacoban 3. Nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti Nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa : 1. Pangkat 2. Bandha 3. Kapinteran Larik tembang sinom kang isine nuntut ilmu yaiku larik ke 5(tekun banget/ngudi) Larik kang ngandung prihatin saka tembang sinom yaiku larik ke 7 Larik ke 6 tembang sinom tegese ngurangi hawa napsu Sing ngongkon manungsa tumindak kang becik/apik yaiku larik pertama Tyas ing tembang sinom larik ke 9 Nendra artine turu utawa sare Kacang ninggalan jaran yaiku tuladha tembung saloka Awan wengi tegese siyang ratri Petheng dedhet yaiku tuladhane tembung saloka
nama : fajar susilowati kelas : x akuntansi 1 no abs :12
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong Kanggo kasustran jaman saikiKanggo ngarang kapustakaan jawi Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : pocung, -megatruh, -kinanthi, sinom, -durma, -asmaradana, -mijil, -dhandang gula, - pangkur, - gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : a. Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon : a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem 18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21. Pituture tembang sinom : apikan 22. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan 24. Artine nedra : turu 25. Artine siyang ratri : awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom 27. Tyas artine : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu :larik 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : larik 2
Tugas Basa Jawa. #Ringkasan Nama : Novita Ade Emariyani Kelas : X AK. 1 No. Abs : 024
Tembang macapat ana 11, yaiku: Megatruh, Midjil, Sinom, Dhandhanggula, Pangkur, Pocung. Durma, Maskumambang, Asmaradana, Gambuh, Kinanthi. “anom” utawa kanoman iku tegese tembang Sinom. Guru Gatra, Guru Wilangan, lan Guru Lagune tembang Sinom yaiku : 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Watake tembang sinom yaiku canthas, trengginas, lincah, lan grapyak. Pituture tembang pangkur yaiku : prihatin, tumindak apik, nggolet ngelmu, lan eling. 3 nilai sing ningkataken drajate manungsa : Kepinteran, Banda, lan Pangkat. 3 perkara sing dadi cagakke manungsa urip : Lali nalika kelangan. Sabar nalika ulih cobaan. Pasrah utawi nrima. Tembung nendra tegese sare Tembung karyenak iku tegese karya sing gawe tentrem / nyaman. Tembung sing tegese kudu ngajab panyuwunan / cita-cita kadonyan yaiku “Gayuh geyonganing kayun”. Ati kudu duwe tekad kanthi tresna asih iku tegese tembung “Kayungyun eninging tyas”. “Kayungyun eninging tyas”. Tyas iku tegese “Ati”. Pituture tembang sinom iku tinuju kanggo wong enom, supaya bias urip seneng, bener lan teyeng ngraih cita-citane Tembung sinom sing ngongkon usaha gatra ke 2 Awan wengi iku tegese siyang ratri
Nama : Desti Suciyowati Kelas : X AK 1 No Absen : 07
1. Tembang Sinom yaiku salah sawijining tembang macapat kang biasane manggoni urutan kaping 3 ing tembang macapat 2. Sinom iku tegese kanoman, minangka paling cocok kanggo wong anom supaya nggolek ilmu sak akeh-akehe. 3. Sekar macapat sinom duweni sipat yaiku :Canthas, trengginas, lincah lan grapyak 4. Gambaran tembang sinom: - Tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan (Haryatmo dkk, 2003:14) - Secara garis besar tembang macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. 5. Tegese tembanng macapat Sinom:Nyonto laku utawa tumindak sing becik,kanggo masyarakat jawa,tiyang ageng saking Ngeksigana (Mataram), panembah senopati, tekun nggolek ilmu, ngurangi hawa napsu, nganggo dalan prihatinUga awan wengi, gawea laku sing gawe tentreme ati sesame 6. Ing serat wedatama ngandung 3 hal kang saged ningkatake derajat manungsa:Kepinteran, bandha lan pangkat 7. Ing serat wedatama ngajarake 3 perkara kang dados cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku: Lila nalika kelangan, sabar nalika ulih cobaan, lan pasrah / nrima 8. Nendra : Turu 9. Tyas : Ati 10. Siang ratri : awan bengi 11. Tembang macapat cacahe ana 11 yaiku : Gambuh, Sinom, Pangkur, Pocung, Maskumambang, Durma, Kinanthi, Asmaradana, Mijil, Megatruh, Lan Dandhanggula 12. Pathokane tembang macapat : - Pada : cacahing tembang macapat saben salagu - Guru gatra : cacahing gatra/ larik saben salagu - Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra - Guru lagu: Tibaning swara ing pungkasaning gatra - Dhong dhing: Padha kaliyan guru lagu
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong b. Kanggo kasustran jaman saiki c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing e. Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : a. Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon : a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem 18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21. Pituture tembang sinom : apikan 22. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan 24. Artine nedra : turu 25. Artine siyang ratri : awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom 27. Tyas artine : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : 2 Ringkesan : 1. Aran tembang sing artine anom : Sinom 2. Tegese tembang sinom : - Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik - Kanggo masyarakat jawa - Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram) - Panembahan senopati - Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu - Ngurangi hawa napsu - Nganggo dalan prihatin - Uga awan wengi - Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna) 3. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku : 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a 4. Guru gatra tembang sinom ana sanga. 5. Pitutur kang bisa dijupuk saka tembang sinom antarane yaiku : kudu seneng ngudi kawruh utawa ilmu, kudu tumindak becik, kudu bisa prihatin, kudu bisa ngurangi hawa nepsu, lan bisa gawe atine wong liya tentrem. 6. Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku : - Kapinteran - Bandha/harta - Pangkat 7. 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku : - Lila nalika kelangan - Sabar nalika olih cobaan - Pasrah/nerima 8. Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu. 9. Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Rizka Novining Dias Kelas : X Akuntantansi Absen : 26 Rangkuman soal lan wangsulan : Soal : 1. Patokane tembang macapat 2. Jenis tembang jawa 3. Gunane tembang macapat 4. Sebutna tembang macapat 5. Tegese guru gatra 6. Tegese guru wilangan 7. Tegese guru lagu 8. Watake sekar sinom 9. Tegese pada 10. Guru gatrane tembang sinom 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 12. Guru lagu tembag sinom 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 15. Gatra sing ngandung arti prihatin 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? 18. Cacahing larik saben sapada diarani 19. Larik sing ngongkon tumindah becik 20. Peteng dhedet kalebu tembung 21. Pituture tembang sinom 22. 3 perkara cagake urip manungsa 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya 24. Artine tembung nedra 25. Artine tembung siyang ratri 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom 27. Tembung Tyas artine 28. Tegese tembung tembang lambe 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani 31. 3 perkara cagake urip manungsa 32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 34. Tembung sing ngongkon usaha Wangsulan : 1. Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat 3. -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong -Kanggo kasustran jaman saiki -Kanggo ngarang kapustakaan jawi -Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing -Kanggo paikan lan dhagelan 4. Pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Cacahing larik saben selagu 6. Cacahing wanda saben sagatra 7. Tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak 9. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. 9 11. 7 12. a , i , a , i , i , u , a , i , a 13. - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a - Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 - Guru gatra : 9 14. 5 15. 7 16. Larik ke 9 17. Karya+Enak 18. Guru gatra 19. 1 20. Saloka 21. Apikan, Prihatin, Tumindak becik, Eling, Ilmu 22. Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah, Nrima 23. Kepinteran, banda, jabatan 24. Turu 25. Awan mbengi 26. Sinom 27. Ati 28. Buah bibir 29. Saloka 30. Pada 31. Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah utawa nrima 32. Larik ke 6 33. 5 34. 2
Nama : Anisa harniati Kelas : X Akuntansi 1 No Absen : 05
1. Pathokan tembang macapat :Pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding 2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat 3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing . 4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang 5. Artine guru gatra : cacahing larik saben selagu 6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda saben segatra 7. Tegese guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra 8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak 9. Tegese padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatra tembang sinom : 9 11. Guru wilangan gatra ke 5 temabng sinom : 7 12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a 13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom : a. Guru lagu : a i a i i u a i a b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12 c. Guru gatra : 9 14. Larik kepira sing akon nuntut ilmu : 5 15. Larik pira sing artine prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya (baris terakhir) : 9 17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem 18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra 19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1 20. Peteng dhedhet = saloka = pengertian saloka : yaiku tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar. 21. Pitutur tembang sinom : apikan 22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan. 24. Arti nedra : turu 25. Sing artine siyang ratri : awan wengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom 27. Tegese tyas : ati 28. Tembung kembang lambe : buah bibir 29. Karang ninggalake laut : tembung saloka 30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha 31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 32. Larik 6 : larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu 33. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu sekang tembang sinom : 5 34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2
Nama : Ika Nurul Varizki Kelas : X Akuntansi 1 No Absen : 18
1. Pathokan tembang macapat :Pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding 2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat 3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing . 4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang 5. Artine guru gatra : cacahing larik saben selagu 6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda saben segatra 7. Tegese guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra 8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak 9. Tegese padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatra tembang sinom : 9 11. Guru wilangan gatra ke 5 temabng sinom : 7 12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a 13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom : a. Guru lagu : a i a i i u a i a b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12 c. Guru gatra : 9 14. Larik kepira sing akon nuntut ilmu : 5 15. Larik pira sing artine prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya (baris terakhir) : 9 17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem 18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra 19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1 20. Peteng dhedhet = saloka = pengertian saloka : yaiku tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar. 21. Pitutur tembang sinom : apikan 22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan. 24. Arti nedra : turu 25. Sing artine siyang ratri : awan wengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom 27. Tegese tyas : ati 28. Tembung kembang lambe : buah bibir 29. Karang ninggalake laut : tembung saloka 30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha 31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 32. Larik 6 : larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu 33. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu sekang tembang sinom : 5 34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2
RINGKESAN BASA JAWA Patokane tembung macapat yaiku Pada,guru gatra,guru wilangan,guru lagu,dhong-dhing Tembang jawa tegese yaiku reriptan kanthi paugeran tertentu kang pamacane kudu dilagokaken lan bisa diiringi wiramaning gendhing.Tembung jawa bisa kaperang dadi 3 yaiku • Tembang gedhe utawa sekar ageng,tembang tengahan utawa sekar tengahan,tembang macapat Gunane tembang macapat • Kanggo kasustranan jaman saiki • Kanggo mbawani utawa nggerongi genghing • Kanggo ngarang kapustakaan jawi • Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong • Kanggo parikan lan dhagelan Tembang macapat iku kadadeyan sekang tembung maca sing tegese maca/nglagokaken lan tembung pat tegese papat,macapat tegese maca/nglagokaken papat-papat.tembang macapat kagolong ana 11 werna yaiku: • pocung • Maskumambang • Gambuh • Mijil • Pangkur • Durma • Megatruh • Kinanti • Asmarandana • Sinom • Dhangdhangula Tegese guru gatra yaiku cacahing gatra/larik saben sepada/selagu Tegese guru wilangan yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra Tegese guru lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra Tegese dhong-dhing yaiku padha karo guru lagu/tibaning swara “U” utwa”I” Tegese pada yaiku cacahing tembang macapat saben selagu,sekang wiwita nganti pungkasan Sinom nduweni watak yakuwe grapyak, renyah,cocok karo jenenge si enom Patokane tembang sinom yaiku guru gatrane sinom iku ana 9,guru lagune lan wilangane iku,8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a Pangerten tembang sinom yaiku sinom tegese anom,taruna,srinata,roning kamal,weni,pangrawit,logondhang,lan sapituture Tuladhane tembang sinom patet enem Nulad laku utama Tumrape wong tanah jawi Wong agung ing ngeksigonda Panembahan senopati Kapati amarsudi Sudaning hawa lan nafsu Pinesu tanpa brata Tanapi ing siyang ratri Amemangun karyenak tyasing sasama Maknane tembung sinom yaiku sinom maksude enom.tembang iki ngambarake wayah enom,wateke golek,pangalembana utawa grapyak,luwes,gampang srawung. Neng tembang sinom iku ana tembung kapati amarsudi kang tegese tekun banget/ngudi kawruh/ilmu ana ing gatra ke lima tembang sinom Neng tembang sinom iku ana tembung pinesu tanpa brata kang nduweni teges nganggo dalan prihatin Neng tembang sinom iku ana tembung amemangun karyenak tyasing sasama kang nduweni teges karya sing gawe tentrem atine sesama (tresna) ana ing gatra ke sanga saka tembang macapat sinom Neng tembang sinom iku ana tembung nulada laku utama kang nduweni teges nyato laku sing becik/tumindak sing becik iku ana ing gatra pertama ing tembang macapat sinom Petheng dhedhet iku kalebu tembung saroja,tembung saroja iku tegese tembung loro utawa lewih sing padha tegese utawa meh padha tegese sing di anggo bebarengan lan nduweni teges mbangetaken Pituture tembang sinom utawa wos kang kamot ing tembang sinom (wedhatama) • Serat wedhatama aweh pangalembana marang pawongan kang seneng sikep lurus(wus sengsem reh ngasamun),asipat aweh pangapura lan sabar • Serat wedhatama uga nengenakake kadewasing akal,pikiran,rasionalitas,utawa intelektual • Serat wedhatama uga ngajari sipat ngedohi angkara murka yaiku nesu kang tanpa alesan,nutupi kaluputane dewek,milara mring liyan,pengin dianggep pinter sanajan bodho,lan tansah duwe pamrih Serat wredhatama uga ngajarake 3 perkara kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi manungsa yaiku • Lila yen kelangan • Sabar nalika entuk pancoban • Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti Serat wredhatama uga ngandung 3 perkara kang bisa ningkataken uripe manungsa yaiku • Pangkat • Bandha • Lan kapinteran Tegese tembung karyenak yaiku karya sing gawe tentrem ati Tembang macapat nduweni teges siyang ratri kang artine yaiku awan wengi Tembung macapat kang asale saka tembung anom yaiku sinom Ingkang tembung sinom iku ana tembung tyas kang tegese yaiku ati Ingkang tembang macapat sinom iku ana tembung sudaning hawa lan nafsu kang nduweni teges nggurangi hawa nafsu
Nama : Destian Nur Faiza Kelas : X AK 1 Absen : 08
A. RINGKESAN PITAKONAN 1. Patokane tembang macapat Jawab : Pada, Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, Dhong-dhing 2. Jenis tembang jawa Jawab : Tembang gedhe/sekar ageng, tembang tengahan/sekar dhagelan, tembang macapat 3. Gunane tembang macapat Jawab : Kanggo kasusastran jaman siki, kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing, kanggo ngarang kapustakaan jawi, kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong, kanggo parikan landhagelan 4. Sebutna tembang macapat Jawab : Pocung, Maskumambang, Gambuh, Megatruh, Kinanthi, Asmarandana, Mijil, Pangkur, Durma, Sinom, Dhandhanggula 5. Tegese guru gatra Jawab : Guru gatra cacahing gatra/ larik saben sepada/ selagu 6. Tegese guru wilangan Jawab : Guru wilangan yakuwe cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu Jawab : Guru lagu yakuwe tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom Jawab : Grapyak, renyah 9. Tegese pada Jawab : Pada yakuwe cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tengkang pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom Jawab : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 Jawab : 7 12. Guru lagu tembag sinom Jawab : a,I,a,I,I,u,a,I,a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom Jawab : - Guru gatra : 9 -Guru lagu : a, I, a, I , I, u, a, I, a - Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu Jawab : ke 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin Jawab : ke 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya Jawab : Larik ke 9 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? Jawab : Karya + Enak 18. Cacahing larik saben sapada diarani Jawab : Guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik Jawab : larik ke 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung Jawab : Saloka 21. Pituture tembang sinom Jawab : Eling, prihatin, apikan, ilmu 22. 3 perkara cagake urip manungsa Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya Jawab : Kapinteran, Bandha, Pangkat 24. Artine tembung nedra Jawab : turu 25. Artine tembung siyang ratri Jawab : Awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom Jawab : Tembang Sinom 27. Tembung Tyas artine Jawab : Ati 28. Tegese tembung kembang lambe Jawabb : Buah bibir 29. Kacang ninggal lanjaran , iku kalebu tembung Jawab : Saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani Jawab : Pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima 32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu Jawab : Larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu Jawab : Larik ke 5 34. Tembung sing kon usaha Jawab : Larik ke 2
B. RINGKESAN TEMBANG SINOM
a. Sinom iku ateges anom, taruna, srinata, roning kamal, pangrawit, weni, lagondhang lan sapiturute. b. Sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang biasane manggoni urutan ke- 3 ing macapat. c. Sinom iku ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong anom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. d. Tembang sinom mathukk kanggoo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan (Haryatmo dkk, 2003 : 14) e. Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduwenii sipat kang isih enom. f. Watake sekar macapat sinom yakuwe Canthas, Trengginas, Lincah, lan Grapyak. g. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. h. Guru gatra tembang sinom yaiku 9 i. Serat Wedhatama ngandung 3 nilai sing bisa ningkatna uripe manungsa ing donya yaiku Kapinteran, Bandha, lan Pangkat. j. 3 Perkara kang cagak panguripan/ kualitas pribadi kangana ing serat Wedhatama yaiku : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, lan Pasrah/ nrima
Nama :Turyati Kelas : X.AK.1 No. Absen : 32 RINGKESAN WANGSULAN LAN PITAKONAN 1. Pathokan tembang macapat : guru gatra, guru wilangan, dhong-dhing, guru lagu, pada. 2. Macam – macame tembang jawa : tembang tengahan, tembang gedhe, tembang macapat. 3. Gunane tembang macapat : • Kanggo kasustraan jaman saiki • Kanggo kapustakaan jawi • Kango bawani gending • Kanggo parikan lan dagelan • Kango kethoprak lan wayang wong 4. Macam – macame tembang macapat : Pangkur Maskumambang Kinanthi Sinom Gambuh Pocung Dhangdanggula Asmarandana Mijil Megatruh Durma 5. Artine guru gatra : cacahing gatra utawa larik saben sapada utawa lagu. 6. Tegese guru wilangan yaiku cacahing wanda utawa suku kata saben sagatra. 7. Tegese guru lagu yaiku tibanin swara saben pungkasaning gatra. 8. Pada yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan. 9. Larik ing tembang sinom kang perintah nuntut ilmu yaiku larik ke lima. 10. Larik ing tembang sinom kang artine prihatin yaiku larik ke 7. 11. Ing tembang sinom sing ngengken tumindak becik yaiku baris ke 1. 12. Peteng dedet yaiku tembung saloka. 13. 3 perkara kang dadi cagaking urip Lila yen kelangan Sabar nalika entok pacoban Nerima ing pandum, pasrah, sumarah ing gusti 14. 3 nilai kang bisa ngangkat derajate manungsa : Pangkat Banda Kapinteran 15. Arine nedra yaiku turu 16. Tembang sing dijikot saka tembang anom yaiku sinom. 17. Tegese tyas yaiku ati. 18. Tegese tembang lambe yaiku kangge paomongan wong. 19. Kacang ninggal lanjaran yaiku tembung saloka RINGKESAN TEMBANG SINOM
A. Pangertene Tembang Sinom Sinom iku ateges anom, taruna, srinata, roning kamal, pangrawit, weni, logondhang, lan sapiturute. Sinom duwe karep pucuke godhong kang isih kecut. Anggitane Kanjeng Sunan Giri Kadaton. Iki cocok kanggo pambuka crita nanging uga kudu nulad papan pamggonan B. Pathokan Tembang Sinom Guru gatra : 9 Guru lagu : a, i, a, i, i, u, a, i, a Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12 C. Watak Tembang Sinom Watake tembang Sinom iku tresna asih, canthas, trengging. Cocok kanggo bab-bab kang sarwa lincah, nggambarake sipat kan cukat trengginas, lan sapiturute. D. Maknane Tembang Sinom Sinom iku maksude enom. Tembang iki nggambarake wayah enom, wateke golek pangalembana utawa grapyak, luwes, gampang srawung. Pancen nom-noman biyasane seneng sesambungan/kekancan, pinter ngomong utawa srawung kang golek kanca/kadang lan narik kawigatene liyan. Ngkambangake wayah isih jejaka/prawan E. Tuladha Tembang Sinom Tuladha 1 : Nulada laku utama Tumrape wong Tanah Jawi Wong Agung ing Ngeksiganda Panembahan Senopati Kapati amarsudi Sudaning hawa lan nepsu Pinesu tapa brata Tanapi ing siyang ratri Amemangun karyenak tyasing sasama Tuladha 2 : Guwa Clangap ing Tulakan. Sudimara Guwa Kambil. Papringan ing Ngadirejo. Somopura tambah malih. Giri Tundha anenggih. Sisih elor Guwo Penthung. Kang manggen ing Tulakan. Jumbuh lan ingkang den rawi. Kang kasusra Pacitan ing Sewu Guwa. Tuladha 3 : Mangaler pariwisata. Prapteng tlatah Arjosari. Ing sendhang Tirta Husada. Toya anget handayani. Usadaning sesakit. Seger sumyah raosipun. Ing dhusun Karangreja. Siram eca kang sinambi. Anjangsana ngiras ngupaya usada Tuladha 4 : Kang wus waspada ing patrap Mengayut ayat winasis Wusana wosing jiwangga Melok tanpa aling-aling Kang ngalingi kalingling Wenganing rasa tumlawung Keksi saliring jaman Angalangut tanpa tepi Yeku aran tapa tapaking Hyang Suksma
Tugas Basa Jawa. #Ringkasan Nama : Tegar Dwi Prasetyo Kelas : X AK. 1 No. Abs : 028
Tembang macapat ana 11, yaiku: Megatruh, Midjil, Sinom, Dhandhanggula, Pangkur, Pocung. Durma, Maskumambang, Asmaradana, Gambuh, Kinanthi. “anom” utawa kanoman iku tegese tembang Sinom. Guru Gatra, Guru Wilangan, lan Guru Lagune tembang Sinom yaiku : 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Watake tembang sinom yaiku canthas, trengginas, lincah, lan grapyak. Pituture tembang pangkur yaiku : prihatin, tumindak apik, nggolet ngelmu, lan eling. 3 perkara sing dadi cagakke manungsa urip : Lali nalika kelangan. Sabar nalika ulih cobaan. Pasrah utawi nrima. Tembung nendra tegese sare Tembung karyenak iku tegese karya sing gawe tentrem / nyaman. Tembung sing tegese kudu ngajab panyuwunan / cita-cita kadonyan yaiku “Gayuh geyonganing kayun”. Ati kudu duwe tekad kanthi tresna asih iku tegese tembung “Kayungyun eninging tyas”. “Kayungyun eninging tyas”. Tyas iku tegese “Ati”. Pituture tembang sinom iku tinuju kanggo wong enom, supaya bias urip seneng, bener lan teyeng ngraih cita-citane Tembung sinom sing ngongkon usaha gatra ke 2 Awan wengi iku tegese siyang ratri Pathokane tembang macapat : - Pada : cacahing tembang macapat saben salagu - Guru gatra : cacahing gatra/ larik saben salagu - Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra - Guru lagu: Tibaning swara ing pungkasaning gatra - Dhong dhing: Padha kaliyan guru lagu Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku : - Kapinteran - Bandha/harta - Pangkat . 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku : - Lila nalika kelangan - Sabar nalika olih cobaan - Pasrah/nerima . Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu. . Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Agustin Anggi Setyowati Kelas :X.AK.1 Absen:002
Soal lan wangsulan basa jawa 1.Patokan tembang macapat ? 2. Jenis tembang jawa ? 3. Gunane tembang macapat ? 4. Sebutna tembang macapat ? 5. Tegese guru gatra ? 6. Jenenge guru wilanagn ? 7. Tegese guru lagu ? 8. Watake sekar sinom ? 9. Tegese pada ? 10. Guru gatrane tembang sinom ? 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 ? 12. Guru lagu tembag sinom ? 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom? 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu ? 15. Gatra sing ngandung arti prihatin ? 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya ? 17. Tegese karyenak? 18. Cacahing larik saben sapada diarani ? 19. Larik sing ngongkon tumindah becik ? 20. Peteng dhedet kalebu tembung saloka , tembung saloka yaiku ? 21. Pituture tembang sinom ? 22. 3 perkara cagake urip manungsa? 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya ? 24. Artine nedra ? 25. Artine siyang ratri ? 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom ? 27. Tyas artine ? 28. Tegese tembung kembang lambe ? 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung ? 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani ? 31. 3 perkara cagake urip manungsa ? 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu ? 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu ? 34. Tembung sing ngongkon usaha ?
Wangsulan: 1. Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3.a Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong b. Kanggo kasustran jaman saiki c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing e. Kanggo paikan lan dhagelan 4.pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8.a.Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. 9 11. 7 12.a , I , a , I , I , u , a , I , a 13.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. 5 15. 7 16. larik ke 9 17.karya sing gawe tentrem 18.guru gatra 19.1 20.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21.apikan 22.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23.: kepinteran, banda, jabatan 24.turu 25.: awan mbengi 26.sinom 27. ati 28.buah bibir 29. saloka 30.pada 31.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. larik ke 6 33. 5 34. 2
nama:eka pertiwi kelas: X Ak 1 no absen: 10 soal, wangsulan rangkuman 1. Patokane tembang macapat 2. Jenis tembang jawa 3. Gunane tembang macapat 4. Sebutna tembang macapat 5. Tegese guru gatra 6. Tegese guru wilangan 7. Tegese guru lagu 8. Watake sekar sinom 9. Tegese pada 10. Guru gatrane tembang sinom 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 12. Guru lagu tembag sinom 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 15. Gatra sing ngandung arti prihatin 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? 18. Cacahing larik saben sapada diarani 19. Larik sing ngongkon tumindah becik 20. Peteng dhedet kalebu tembung 21. Pituture tembang sinom 22. 3 perkara cagake urip manungsa 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya 24. Artine tembung nedra 25. Artine tembung siyang ratri 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom 27. Tembung Tyas artine 28. Tegese tembung tembang lambe 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani 31. 3 perkara cagake urip manungsa 32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 34. gatra sing ngongkon usaha ing tembang sinom wangsulan 1.Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Tembang gedhe/ sekar ageng Tembang tengahan/ sekar tengah Tembang macapat 3.- Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong - Kanggo kasustran jaman saiki -Kanggo ngarang kapustakaan jawi - Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing -Kanggo paikan lan dhagelan 4.pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. guru gatra yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. guru wilangan yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. guru lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra 8.watake sekar sinom a.Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. 9 11. 7 12.a , I , a , I , I , u , a , I , a 13.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. 5 15. 7 16. larik ke 9 17.karya sing gawe tentrem 18.guru gatra 19.1 20.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21.apikan 22.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23.: kepinteran, banda, jabatan 24.turu 25.: awan mbengi 26.sinom 27. ati 28.buah bibir 29. saloka 30.pada 31.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. larik ke 6 33. gatra ke 5 34. gatra ke 2 rangkuman sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang biasane manggoni urutan ke telu ing macapat sinom iku ateges kanoman , minangka kaledhagan sing paling wigati kanggo wong enom supaya bisa ngangsu kawruh seakeh akehe gambaran sekar sinom - tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak kang nagatokake kleprigelan - secara garis besar, sekar macapat sinom ngambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom kaya dene bocah cilik tiga nilai kang bisa ningkat na drajate manungsa ; 1.kapinteran 2.banda 3.pankat tiga perkara cagak panguripan ; 1. lila nalika kelangan 2. sabar nalika olih cobaan 3, pasrah
NAMA :AGUS PRIANTO KLS: X AK1 Tembang Macapat 1. Pathokane tembang macapat Guru Gatra yakuwe Cacahing larik saben selagu Guru Wilangan yakuwe Cacahing wanda saben sagatra Guru Lagu yakuwe Tibaning swara ing pungkasan gatra Padha yakuwe Cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan tekan pungkasan. Dhong-dhing yakuwe pada karo guru lagu, guru lagu sing tiba swara “U” utawa “I” 2. Sebutaken tembang jawa Tembang Gedhe, Tembang tengahan, Tembang Macapat 3. Gunane tembang macapat Kanggo kasusastran jaman saiki Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing Kanggo ngarang kapustakaan jawi Kanggo lagu kethoprak lan wayang wong Kanggo parikan lan dhagelan. 4. Sebutaken tembang macapat Pocung, Pangkur, Sinom, Maskumambang, Megatruh, Kinanthi, Mijil, Dhandanggula, Durma, Asmarandhana, Gambuh
Tembang Sinom 1. Guru lagu :a,I,a,I,I,u,a,I,a Guru gatra :9 Guru wilangan: 8,8,8,8,7,8,7,8,12 2. Guru wilangan lan Guru gatra ke 5 : 7 i 3. Tuladhane tembang sinom lan tegese :
Nulada laku utama : Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik Tumrape wong tanah Jawi : Kanggo masyarakat Jawa Wong agung ing Ngẻksigȏnda : Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram) Panembahan Senopati : Panembahan senopati Kapati Amarsudi : Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu Sudaning hawa lan nepsu : Ngurangi hawa nafsu Pinesu tapa brata : Nganggo dalan prihatin(pertapa) Tanapi ing siyang ratri : Uga ing awan wengi Anemangun karyenak tyasing sasama : Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sasama/wong liya (tresna) 4. 3 nilai sing bias ngangkat drajate manungsa: a.Kapinteran b.Bandha c.Pangkat
3 perkara cagak panguripan : a.Lila nalika kilangan b.Sabar nalika olih cobaan c.Pasrah/nrima 5. Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak) 6. Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi 7. Tegese tembung nendra yakue turu.
Tembang Macapat 1. Pathokane tembang macapat Guru Gatra yakuwe Cacahing larik saben selagu Guru Wilangan yakuwe Cacahing wanda saben sagatra Guru Lagu yakuwe Tibaning swara ing pungkasan gatra Padha yakuwe Cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan tekan pungkasan. Dhong-dhing yakuwe pada karo guru lagu, guru lagu sing tiba swara “U” utawa “I” 2. Sebutaken tembang jawa Tembang Gedhe, Tembang tengahan, Tembang Macapat 3. Gunane tembang macapat Kanggo kasusastran jaman saiki Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing Kanggo ngarang kapustakaan jawi Kanggo lagu kethoprak lan wayang wong Kanggo parikan lan dhagelan. 4. Sebutaken tembang macapat Pocung, Pangkur, Sinom, Maskumambang, Megatruh, Kinanthi, Mijil, Dhandanggula, Durma, Asmarandhana, Gambuh
macapat sinom Sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang baiase manggoni urutanke-3 ing macapat. Sinom iku ategeskanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggoné wonganom supaya bisa ngangsu kawruh sak akèh-akèhé. Pesan moral tembang - Niru/nyoto tumindak becik/utama - Nyuda/nahan hawa nepsu watake sekar macapat sinom canthas, trengginas, lincah, lan- grapyak. Nggambarake sekar macapat sinom Tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan(Haryatmo dkk, 2003:14).Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake menungsa kang nduweni sipatkang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya a. Guru gatra: 9 b. Guru wilangan lan guru lagu gatra: 1. 8a 2. 81 3. 8a 4. 8i 5. 8u 6. 7a 7. 8i 8. 8i 9. 12a Haryatmo,dkk 2013:14 , sinom nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan. Ing sakcara garis gedhe, sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom,kayadene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya. Wos kang kamot ing tembang sinom (Wedhatama), antarane : 1. Serat wedahtama aweh pangalembana marang paewongan kang seneng ing sikep luruh (wus sengsem reh ngasamun),asipat pangapura lan sabar. 2. Serat Wedhatama ngajarake babagan telung nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa , yaiku pangkat,bandha , lan kapinteran (wirya harta tri winasis). 3. Kajaba kuwe, serat Wedhatama uga ngajarake babagan telung perkara kang bisa dadi cagaking uripe manungsa , yaiku : Lila nalika kelangan (ikhlas) Sabar nalika ulih cobaan. Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti. 4. Serat Wedhatama kuwe ngedohi sipat angkara murka. Tuladhane tembang sinom Laras pelog pathet nem Nulada laku utama Tumrape wong tanah Jawi Wong agung ing Ngẻksigȏnda Panembahan Senopati Kapati Amarsudi Sudaning hawa lan nepsu Pinesu tapa brata Tanapi ing siyang ratri Anemangun karyenak tyasing sasama Tegese: Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik Kanggo masyarakat Jawa Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram) Panembahan senopati Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu Nganggo dalan prihatin(pertapa) Uga ing awan wengi Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sasama/wong liya (tresna) - Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak) - Ing tembang Sinom sing nduweni teges tekun banget ngudi kawruh/ilmu yaiku KAPATI AMARSUDI - Gatra ke pira sing tegese gawe karya tentreme ati/ seneng wong liya yaiku gatra ke 9 - Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi - Tegese tembung nendra yakue turu. - Ing tembang sinom,sing ngongkon manungsa supaya tumindak becik yaiku NULADA LAKU UTAMA
Ringkesan pitakonan lan wangsulan 1. Patokane tembang macapat : Guru gatra , Guru lagu, Guru wilangan, Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : -Kanggo kasustran jaman saiki -Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing -Kanggo ngarang kapustakaan jawi -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong -Kanggo paikan lan dhagelan 4. Cacahe tembang macapat ana pira? Sebutaken : 11, pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : cacahing gatra/larik saben sepada/selagu 6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : grapyak, trengginas, lincah 9. Tegese pada : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : 9 11. Guru wilangan tembang sinom larik ke 5 : 7 12. Guru lagu tembang sinom : a , i , a , i , i , u , a , i , a 13. Guru gatra, guru lagu, guru wilangan tembang sinom : - Guru gatra : 9 - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a - Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 14. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu : 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin nang tembang sinom : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? : Karya+enak 18. Patokane cacahing larik saben sapada yaiku tegese : guru gatra 19. Sing ngongkon tumindah becik nang tembang sinom : gatra 1 20. Peteng dhedet iku tembung apa? : tembung saloka 21. Pituture tembang sinom : tumindak becik, ngudi kawruh/ilmu, prihatin 22. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika oleh cobaan, Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, bandha, jabatan 24. Artine tembung nedra : turu 25. Artine tembung siyang ratri : awan wengi 26. Tembang sing djikot saka tembung anom : sinom 27. Tegese tembung tyas : ati 28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu tegese saka: pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima 32. Gatra sing ngongkon ngurangi hawa napsu : gatra 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : gatra 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Nama : Anis Budi Rahayu Kelas : X Akuntansi 1 Absen : 04
1. Guru Gatra, Guru Lagu, Guru Wilangan, Padha, Dhong-dhing. 2. Tembang Gedhe, Tembang Tengahan, Tembang Macapat. 3. Kanggo kasusastran jaman saiki Kanggo lagu-lagu ketropak lan wayang wong Kanggo ngarang kapustakaan jawi Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing Kanggoparikan lan dagelan 4. Cacahe Tembang Macapat 11 :Asmaradhana, DhandangGula, Durma, Gambuh, Kinanthi, Maskumambang, Megatruh, Mijil, Pangkur, Pucung, Sinom. 5. Guru Gatra yaiku cacahing larik saben salagu. 6. Guru Wilangan yaikucacahing wanda saben segatra. 7. Guru Lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra. 8. Watake Sekar Sinom yaiku grapyak, sumanak, renyah kanggo sesorah utawa kapitutur.
Sinom Sekar macapat Sinom yaiku salah satunggaling sekar macapat kang biasa manggoni urutan kaping 3 ing Macapat. Sinom menika tegese Kanoman minangka kalodhangan ingkang paling wigati kangge wong anom supados saged ngangsu kawruh sak kathah-kathahe. Sinom ngresepake grapyak, sumanak, renyah kanggo sesorah utawi suka pitutur. Guru Gatra tembang Sinom menika 9 wodene Guru lagu lan Guru Wilangan 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Gambaran Tembang Sinom mathuk kangge nggambarake kahanan gerak ingkang ngetokake kaprigelan (Haryatmadkk, 2003:14). Garis besar Sekar Macapat Sinom menika nggambarake manungsa ingkang kagungan watak tasih enom, kados lare alit ingkang saweg ngertos donya.
Sumber : https://jawasma1kra.wordpress.com/ Mumpuni Basa Jawi Pepak (SuryoSubroto – M. AbiTofani) Materi ing kelas (Lan liyane kalih sekedik perubahan)
1.Soal, wangsulan rangkuman 2.Watake sekar sinom 3.Tegese pada 4.Guru gatrane tembang sinom 5.Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 6.Guru lagu tembag sinom 7.Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom 8.Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 9. Gatra sing ngandung arti prihatin 10.Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya 11.Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? 12.Cacahing larik saben sapada diarani 13.Larik sing ngongkon tumindah becik 14.Peteng dhedet kalebu tembung 15.Pituture tembang sinom 16.3 perkara cagake urip manungsa 17.3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya 18.Artine tembung nedra 19.Artine tembung siyang ratri 20.Tembang sing dijikot saka tembung si anom 21.Tembung Tyas artine 21.Tegese tembung tembang lambe 22.Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung 23.Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani 24.3 perkara cagake urip manungsa 25.Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu 26.Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu 27.gatra sing ngongkon usaha ing tembang sinom wangsulan 1.watake sekar sinom a.Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 2.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 3. 9 4. 7 5.a , I , a , I , I , u , a , I , a 6.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 7. 5 8. 7 9. larik ke 9 10.karya sing gawe tentrem 11.guru gatra 12.1 13.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 14.apikan 15.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 16.: kepinteran, banda, jabatan 17.turu 18.: awan mbengi 19.sinom 20. ati 21.buah bibir 22. saloka 23.pada 24.a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 25. larik ke 6 26. gatra ke 5 27. gatra ke 2 good luck…!!!
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM Gunane tembang macapat: 1. Kanggo kasusastran jaman saiki 2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa 3. Kanggo mbawani gendhing 4. Kanggo parikan lan dagelan 5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat: 1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu. 2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu. 3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra. 4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra. 5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara). Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya. Pathokane tambang sinom: Guru gatra : 9 gatra. Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan. Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri). Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar. Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening. Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh. Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa. 3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat 3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
NAMA : WIWIT PRIHATINING TIAS KELAS : X AK1 NO.ABSEN : 33
TUGAS BAHASA JAWA 1. Patokan tembang macapat : • Guru wilangan • Guru gatra • Guru lagu • Dhong dhing • Pada 2. Jenis tembang jawa : a. Tembang gedhe/ sekar ageng b. Tembang tengahan/ sekar tengah c. Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat : a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong b. Kanggo kasusastran jaman saiki c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing e. Kanggo parikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : a. Pocung b. Megatruh c. Kinanthi d. Sinom e. Durma f. Asmaradana g. Pangkur h. Gambuh i. Maskumambang j. Mijil k. Dandhanggula 5. Tegese guru gatra : - Cacahing gatra/larik saben sapada/lagu 6. Jenenge guru wilangan : - Cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu : - Tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : a. Canthas b. Trengginas c. Lincah d. Grapyak 9. Tegese pada : - Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom : - 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : - 7 12. Guru lagu tembang sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a - a,i,a,i,I,u,a,I,a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom : a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 c. Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : - larik 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin : - larik 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : - larik 9 17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem - Karya sing gawe tentrem 18. Cacahing larik saben sapada diarani : - Guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : - larik 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung : - Tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar 21. Pituture tembang sinom : - apikan 22. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : a. Kepinteran b. Banda c. Jabatan 24. Artine nedra : - turu 25. Artine siyang ratri : - awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : - sinom 27. Tyas artine : - ati 28. Tegese tembung kembang lambe : - buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : - saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : - pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : a. Lila nalika kelangan b. Sabar nalika olih cobaan c. Pasrah/ nrima 32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : - larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : - 5 34. Tembung sing ngongkon usaha : - 2
1. Patokane tembang macapat Jawab : Pada, Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, Dhong-dhing 2. Jenis tembang jawa Jawab : Tembang gedhe/sekar ageng, tembang tengahan/sekar dhagelan, tembang macapat 3. Gunane tembang macapat Jawab : Kanggo kasusastran jaman siki, kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing, kanggo ngarang kapustakaan jawi, kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong, kanggo parikan landhagelan 4. Sebutna tembang macapat Jawab : Pocung, Maskumambang, Gambuh, Megatruh, Kinanthi, Asmarandana, Mijil, Pangkur, Durma, Sinom, Dhandhanggula 5. Tegese guru gatra Jawab : Guru gatra cacahing gatra/ larik saben sepada/ selagu 6. Tegese guru wilangan Jawab : Guru wilangan yakuwe cacahing wanda (suku kata) saben sagatra 7. Tegese guru lagu Jawab : Guru lagu yakuwe tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom Jawab : Grapyak, renyah 9. Tegese pada Jawab : Pada yakuwe cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tengkang pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom Jawab : 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 Jawab : 7 12. Guru lagu tembag sinom Jawab : a,I,a,I,I,u,a,I,a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom Jawab : - Guru gatra : 9 -Guru lagu : a, I, a, I , I, u, a, I, a - Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu Jawab : ke 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin Jawab : ke 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya Jawab : Larik ke 9 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? Jawab : Karya + Enak 18. Cacahing larik saben sapada diarani Jawab : Guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik Jawab : larik ke 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung Jawab : Saloka 21. Pituture tembang sinom Jawab : Eling, prihatin, apikan, ilmu 22. 3 perkara cagake urip manungsa Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya Jawab : Kapinteran, Bandha, Pangkat 24. Artine tembung nedra Jawab : turu 25. Artine tembung siyang ratri Jawab : Awan mbengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom Jawab : Tembang Sinom 27. Tembung Tyas artine Jawab : Ati 28. Tegese tembung kembang lambe Jawabb : Buah bibir 29. Kacang ninggal lanjaran , iku kalebu tembung Jawab : Saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani Jawab : Pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima 32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu Jawab : Larik ke 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu Jawab : Larik ke 5 34. Tembung sing kon usaha Jawab : Larik ke 2
Nama: Eva Fatmawati Kelas: X Akuntansi 1 No.Absen: 11 Jawaban : 1. - Pada : Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan kanti pungkasan -Guru gatra : Cacahing gatra/larik saben selagu - Guru wilangan : Cacahing wanda ( suku kata ) saben sagatra - Guru lagu : Tibaning swara saben pungkasaning gatra - Dhong-dhing : a. Pada karo guru lagu b. Guru lagu sing tibaswara “U” utawa “I” ( aksara jawa ) 2. – Tembang gedhe utawa sekar ageng -Tembang tengahan utawa sekar tengahan utawa sekar dhagelan - Tembang macapat 3. – Kanggo kasusastraan tembang jawi -Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing - Kanggo ngarang kapustakaan jawi -Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong -Kanggo parikan lan dhagelan 4. Pocung, Maskumambang, Gambuh, Mijil, Pangkur, Durma, Megatruh, Kinanti, Asmarandana, Sinom, Dhandhanggula 5. Guru gatra yaiku Cacahing gatra/larik saben salagu 6. Guru wilangan yaiku Cacahing wanda(suku kata) saben segatra 7. Guru lagu yaiku Tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sinom yakuwe grapyak, renyah 9. Padha yakui cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan kanthi pungkasan 10. 9 gatra 11. 7 12. a, i, a, I, I, u, a, I, a 13. Guru gatra : 9 Guru lagu : a, I, a, I, I, u, a, I, a Guru wilangan : 7 14. larik 5 15. larik 7 16. larik 9 17. Karya sing gawe tentrem 18. Guru gatra 19. larik 1 20. Tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. apikan 22. – Lila nalika kelangan -Sabar nalika ulih cobaan - Pasrah/nrima 23. a. Kepinteran b. Banda c. Jabatan 24. turu 25. Awan wengi 26.Sinom 27. ati 28. buah bibir 29.Tembung saloka 30. Padha 31. – Lila nalika kelangan -Sabar nalika ulih cobaan - Pasrah/nrima 32. Larikke-6 33. 5 34. Baris ke-5 tembang sinom
Gunane tembang macapat: 1. Kanggo kasusastran jaman saiki 2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa 3. Kanggo mbawani gendhing 4. Kanggo parikan lan dagelan 5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat: 1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu. 2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu. 3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra. 4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra. 5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara). Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya. Pathokane tambang sinom: Guru gatra : 9 gatra. Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan. Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri). Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar. Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening. Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh. Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa. 3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat 3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
Nama : Ulwa Hijri Nur Anindita Kelas : X Akuntansi 1 No. Absen : 32 Pitakonan Lan Wangsulan 1.Patokane tembang macapat: Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada 2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat 3. Gunane tembang macapat: -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong -Kanggo kasustran jaman saiki -Kanggo ngarang kapustakaan jawi -Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing -Kanggo paikan lan dhagelan 4. Sebutna tembang macapat : Pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang 5. Tegese guru gatra : Cacahing larik saben selagu 6. Tegese guru wilangan: Cacahing wanda saben sagatra 7. Tegese guru lagu : Tibaning swara saben pungkasaning gatra 8. Watake sekar sinom : Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak 9. Tegese pada : Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatrane tembang sinom: 9 11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5: 7 12. Guru lagu tembang sinom: a , i , a , i , i , u , a , i , a 13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom: - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a - Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12 - Guru gatra : 9 14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu: 5 15. Gatra sing ngandung arti prihatin: 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya: larik 9 17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?: Karya+Enak 18. Cacahing larik saben sapada diarani: Guru gatra 19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1 20. Peteng dhedet kalebu tembung: Saloka 21. Pituture tembang sinom : Apikan, Prihatin, Tumindak becik, Eling, Ilmu 22. 3 perkara cagake urip manungsa: Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah, Nrima 23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya: Kepinteran, banda, jabatan 24. Artine tembung nedra : Turu 25. Artine tembung siyang ratri : Awan wengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : Sinom 27. Tembung Tyas artine : ati 28. Tegese tembung tembang lambe : Buah bibir 29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : Saloka 30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani: Pada 31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah utawa nrima 32. Larik sing ngongkon nggapai cita-cita setinggi langit : 6 33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5 34. Tembung sing ngongkon usaha: 2
Nama : Larasati Indah Kusuma Kelas : X.AK.1 No. Abs : 19
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM
Gunane tembang macapat: 1. Kanggo kasusastran jaman saiki 2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa 3. Kanggo mbawani gendhing 4. Kanggo parikan lan dagelan 5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong
Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat: 1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu. 2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu. 3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra. 4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra. 5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara).
Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya.
Pathokane tambang sinom: Guru gatra : 9 gatra. Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan. Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri). Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar. Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening. Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh. Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa. 3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat 3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
RINGKESAN PITAKONAN 1. Pathokan tembang macapat :pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding 2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat 3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing . 4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang 5.Guru gatra : cacahing larik saben selagu 6. Guru wilangan : cacahing wanda saben segatra 7. Guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra 8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak 9. Padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan 10. Guru gatra tembang sinom : 9 11. Guru wilangan gatra ke 5 tembang sinom : 7 12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a 13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom : a. Guru lagu : a i a i i u a i a b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12 c. Guru gatra : 9 14. Larik sing akon nuntut ilmu : 5 15. Larik sing artine prihatin : 7 16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : baris 9 17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem 18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra 19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1 20. Peteng dhedhet : saloka. Saloka : tembung 2 / lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar. 21. Pitutur tembang sinom : apikan 22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan. 24. Nedra : turu 25. Sing artine siyang ratri : awan wengi 26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom 27. Tyas : ati 28. Kembang lambe : buah bibir 29. Karang ninggalake laut : tembung saloka 30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha 31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima. 32. Larik sing ngongkon nggayuh cita-cita :larik 6 33. Gatra sing kon nuntut ilmu ing tembang sinom : 5 34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2
NAMA : NIA NUR PRATIWI
ReplyDeleteKELAS : X AKUNTANSI 1
NO.ABS : 22
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM
Aran tembang sing dijukut saka tembung Anom yaiku : Tembang Sinom
Pitutur sing bisa di jupuk saka tembang sinom yaiku Kita kudu tumindak becik,kudu seneng ngudi kawruh utawa nuntut ilmu,kudu prihtin marang kahanan ,kudu bisa ngurangi hawa nafsu ,lan gawe kudu bisa gawe atine wong liya tentrem.
Guru gatra tembang sinom yaiku : ana 9 larik.
Arti wanda NENDRA nang tembang sinom yaiku : Turu utawa sare
Larik sing kepira sing ngongkon prihatin nang tembang Sinom : yaiku larik sing ke 7
Sing artine awan wengi nang tembang sinom yaiku : larik sing ke 9
Guru lagune tembang sinom yaiku : a,i,a,i,i,u,a,i,a
Watake tambang sinom yaiku : Grapyak,tresna asih,canthas,trengginas.
Sing ngongkon tumindak becik nang tembang sinom yaiku : larik sing ke 1
Tegese Tyas sing ana nang tembang sinom baris sing ke 9 yaiku : Ati
Ing serat Wedhatama kemot babagan telung nilai kang bisa ngngkat drajate manungsa ,yaiku :
a. Pangkat
b. Bandha lan
c. Kepinteran
Sing ngongkon gawe tentrem atine wong liya yaiku : larik sing terakhir utawa larik sing ke 9
Guru gatra,Guru wilngan,Guru lagune tembang macapat yaiku :
Guru Gatra : 9
Guru Wilangan : 8,8,8,8,7,8,7,8,12
Guru Lagu : a,i,a,i,i,u,a,i,a
Larik sing kepira sing ngongkon Nuntut Ilmu/Nguda Kawruh nang tembang Sinom : Larik 5
Ing serat Wedhatama kemot babagan /ngajarake 3 perkara cagaking panguripan ,yaiku :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika ulih cobaan
c.Pasrah utawa Narima
Nama : Felita Cindy Veronika
ReplyDeleteKelas : XAK1
No. Absen :13
RINGKESAN BASA JAWA
A. Tembang Jawa
Tembang jawa tegese reriptan kanthi pathokan/paugeraan kang pamacane kudu dilagokake lan bisa diiringi gendhing. Tembang Jawa ana 3,yaiku:
Tembang gedhe/sekar ageng
Tembang tengahan/sekar tengahan/sekar dhagelan
Tembang Macapat.
B. Tembang Macapat
Tembang macapat nduweni paugeran/ pathokan, yaiku Pada , Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, lan Dhong-dhing. Apadene panjelasane:
- Pada , yaiku cacahing tembag macapat saben selagu.
- Guru gatra, yaiku cacahing gatra/larik saben sapada.
- Guru wilangan,yaiku cacahing wanda saben sagatra.
- Guru lagu,yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
- Dhong-dhing,yaiku padha karo guru lagu (tibaning/guru lagu sing tiba swara “U” lan “I”.
Tembang Macapat yaiku ana 11, Pocung,asmarandana,sinom,kinanthi, midjil, maskumambang , pangkur ,dhandhanggula,durma,gambuh,lan megatruh.
C. Gunane Tembang Macapat:
Kanggo kasusastran jaman saiki
Kanggo ngarang kapustakan jawi.
Kanggo mbawani gending.
Kanggo parikan lan dhagelan.
Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong.
D. Tembang Sinom
Pangertene tembang sinom
Sinom iku ateges kanoman/anom,minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong anom supaya bisa ngangsu kawruh saakeh-akehe. Tembang sinom dianggit dening Kanjeng Sunan Giri Kadhaton.Sinom uga biasane manggoni urutan ke-3 ing tembang macappat.
• Pathokan tembang sinom
Guru wilangan : 8 , 8, 8, 8,7 , 8, 7, 8, 12
Guru Lagu : a , i , a , i , i , u , a , i , a
Guru gatra : 9 gatra
Watak tembang sinom
Watake yaiku chanthas, trengginas, lincah,tresna asih , lan grapyak.
Maknane tembang sinom
Sinom iku maksude enom. Tembang iki nggambarake wayah enom,luwes,srawung. Miturut Haryatmo,dkk 2013:14 , sinom nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan. Ing sakcara garis gedhe, sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom,kayadene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya.
Wos kang kamot ing tembang sinom (Wedhatama), antarane :
1. Serat wedahtama aweh pangalembana marang paewongan kang seneng ing sikep luruh (wus sengsem reh ngasamun),asipat pangapura lan sabar.
2. Serat Wedhatama ngajarake babagan telung nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa , yaiku pangkat,bandha , lan kapinteran (wirya harta tri winasis).
3. Kajaba kuwe, serat Wedhatama uga ngajarake babagan telung perkara kang bisa dadi cagaking uripe manungsa , yaiku :
Lila nalika kelangan (ikhlas)
Sabar nalika ulih cobaan.
Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti.
4. Serat Wedhatama kuwe ngedohi sipat angkara murka.
Tuladhane tembang sinom
Laras pelog pathet nem
Nulada laku utama
Tumrape wong tanah Jawi
Wong agung ing Ngẻksigȏnda
Panembahan Senopati
Kapati Amarsudi
Sudaning hawa lan nepsu
Pinesu tapa brata
Tanapi ing siyang ratri
Anemangun karyenak tyasing sasama
Tegese:
Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
Kanggo masyarakat Jawa
Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram)
Panembahan senopati
Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu
Nganggo dalan prihatin(pertapa)
Uga ing awan wengi
Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sasama/wong liya (tresna)
- Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak)
- Ing tembang Sinom sing nduweni teges tekun banget ngudi kawruh/ilmu yaiku KAPATI AMARSUDI
- Gatra ke pira sing tegese gawe karya tentreme ati/ seneng wong liya yaiku gatra ke 9
- Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi
- Tegese tembung nendra yakue turu.
- Ing tembang sinom,sing ngongkon manungsa supaya tumindak becik yaiku NULADA LAKU UTAMA
NAMA :DHEA ALFIRA
ReplyDeleteKELAS : X AKUNTANSI 1
NO.ABSEN: 09
RINGKESAN BASA.JAWA (Tembung Macapat Sinom)
1) Tembang Sinom yakuwe tembang sing dijukut saka tembung Anom
2) Watake tembang sinom yakuwe grapyak, renyah, cocok karo jenenge sinom.
3) Guru gatra Tembang sinom yakuwe ana 9
4) Guru wilangan lan guru lagu tembang sinom yakuwe 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a
5) Tegese Sekar Macapat Sinom :
Sekar macapat sinom pathet nem Tegese
1. Nuladha laku utama
~Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
2. Tumrape wong tanah jawi
~Kanggo masyarakat jawa
3. Wong agung ing ngeksiganda
~Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram)
4. Panembahan senopati
~Panembahan senopati
5. Kapati amarsudi
~Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu
6. Sudaning hawa lan napsu
~Ngurangi hawa napsu
7. Pinesu tanpa brata
~Nganggo dalan prihatin
8. Tanapi ing siyang ratri
~Uga awan wengi
9. Hamemangun karyenak tyassing sasama
~Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna)
6) Grapyak pada bae karo renyah.
7) Pitutur tembang sinom yakuwe Kita kudu tumindak becik,kudu seneng ngudi kawruh utawa nuntut ilmu,kudu prihatin,kudu bisa ngurangi hawa nafsu ,lank udu bisa gawe atine wong liya tentrem.
8) 3 perkara cagak panguripan/kualitas pribadi :
• Lila nalika kelangan
• Sabar nalika ulih cobaan
• Pasrah/nerima
9) 3 nilai kang bisa nduwuri derajate manungsa :
• Kepinteran
• Bandha/harta
• Pangkat
10) Ing tembung sinom ana kata NENDRA sing artine turu.
Nama : Lian indah setyaningrum
ReplyDeleteKelas : X AK 1
Absen : 20
Basa jawa
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa :
a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
b. Kanggo kasustran jaman saiki
c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi
d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
e. Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom :
a. Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon :
a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem
18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. Pituture tembang sinom : apikan
22. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan
24. Artine nedra : turu
25. Artine siyang ratri : awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom
27. Tyas artine : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Nama : Zuhal laila
ReplyDeleteKelas : X AK 1
Absen : 34
Basa jawa
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa :
a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
b. Kanggo kasustran jaman saiki
c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi
d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
e. Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom :
a. Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon :
a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem
18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. Pituture tembang sinom : apikan
22. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan
24. Artine nedra : turu
25. Artine siyang ratri : awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom
27. Tyas artine : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
NAMA : ANNISA’ NURSA’ID
ReplyDeleteKELAS : X.AK.1
NO. ABS : 06
RINGKESAN MATERI TEMBANG SINOM
1. Aran tembang sing artine anom : Sinom
2. Tegese tembang sinom :
- Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
- Kanggo masyarakat jawa
- Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram)
- Panembahan senopati
- Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu
- Ngurangi hawa napsu
- Nganggo dalan prihatin
- Uga awan wengi
- Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna)
3. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku : 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a
4. Guru gatra tembang sinom ana sanga.
5. Pitutur kang bisa dijupuk saka tembang sinom antarane yaiku : kudu seneng ngudi kawruh utawa ilmu, kudu tumindak becik, kudu bisa prihatin, kudu bisa ngurangi hawa nepsu, lan bisa gawe atine wong liya tentrem.
6. Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku :
- Kapinteran
- Bandha/harta
- Pangkat
7. 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku :
- Lila nalika kelangan
- Sabar nalika olih cobaan
- Pasrah/nerima
8. Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu.
9. Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Tiyas Suryati
ReplyDeleteKelas : X Akuntansi 1
Absen : 29
RINGKESAN PITAKONAN TEMBANG SINOM
Pathokane tembang macapat :
1. Pada : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
2. Guru Gatra : cacahing gatra/larik saben sapada/selagu
3. Guru wilangan : cacahing wanda (suku kata) saben segatra
4. Guru Lagu : tibaning swara saben pungkasane gatra
5. Dhong-dhing
Tembung kang dijukot saka tembung enom yaiku sinom
Guru wilangan baris ke 5 tembang sinom : 7
Watake tembang sinom : tresna asih, cantras, trengginas
Guru Gatra tembang sinom : 9
Guru lagu tembang sinom : a-i-a-i-i-u-a-i-a
Guru wilangan tembang sinom : 8-8-8-8-7-8-7-8-12
Pitutur tembang sinom :
1. Tumindak becik
2. Supaya nggawe seneng wong liya
3. Supaya eling marang sing nggawe urip
4. Golet ilmu
3 perkara sing nggawe urip :
1. Lila nalika kelalen
2. Sabar nalika ulih cobaan
3. Pasrah/nrima
Nilai sing nggawe ningkatna derajat manungsa :
1. Kapinteran
2. Bandha
3. Pangkat
Larik tembang sinom kang isine nuntut ilmu yaiku larik ke 5(tekun banget/ngudi)
Larik kang ngandung prihatin saka tembang sinom : 7
Larik ke 6 tembang sinom sing tegese ngurangi hawa nepsu
Sing ngongkon laku kang becik/tumindak sing becik tegese ana ing larik 1 tembang sinom
Tyas ina tembang macapat baris ke 9 tegese ati
Nendra artine turu utawa sare
Tegese tembang lambe : dadi omongan wong
Kacang ninggalan jaran yaiku tuladha tembung saloka
Awan wengi tegese siyang ratri
Peteng dhedet kalebu tembung saloka
This comment has been removed by the author.
ReplyDeleteNama : Fitri Wahyu Novitasari
ReplyDeleteKelas : X.AK 1
No. Abs : 14
Ringkesan pitakonan lan wangsulan
1. Patokane tembang macapat : Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
-Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
-Kanggo kasustran jaman saiki
-Kanggo ngarang kapustakaan jawi
-Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
-Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing larik saben selagu
6. Tegese guru wilangan : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom : Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak
9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembag sinom : a , i , a , i , i , u , a , i , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon :
- Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a
- Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
- Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? : Karya+Enak
18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka
21. Pituture tembang sinom : apikanPrihatin, Tumindak becik, eling, Ilmu
22. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan
24. Artine tembung nedra : turu
25. Artine tembung siyang ratri : awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom
27. Tembung Tyas artine : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima
32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Ringkesan Materi Tembang Sinom:
Sinom, yakuwi salah sawijing kembang macapat, biasane manggoni urutan ke-3 ing macapat.
Sinom, awatak: grapyak, renyah, cocok karo jenenge sinom, sekang garbane tembung “si+enom”.
Gambaran Sekar Sinom:
• Matuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan
• Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya
Patokane tembang sinom:
8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a
Tegese tembang sinom:
• Nyonto laku sing becik/ tumindak sing becik
• Kanggo masyarakat jawa
• Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram)
• Panembahan seno pati
• Tekun banget/ ngudi kawruh/ ilmu
• Ngurangi hawa nafsu
• Nganggo dlan prihatin (perpata)
• Uga awan wengi
• Gawea laku/ karya sing gawe tentreme atine sesama (tresna)
Nama : Septiana Dwi Wijiastuti
ReplyDeleteKelas : X AKUNTANSI 1
No.absen : 27
RINGKESAN PITAKONAN TEMBANG SINOM
*Pathokane Tembang Macapat
1. Padha : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
2. guru lagu : tibaning swara saben pungkasaning gatra
3. guru wilangan : cacahing wanda saben segatra
4. guru gatra : cacahing gatra/larik saben segatra/sepada
5. Dhong-dhing
Tembung kang dijukot saka tembung enom yaiku Sinom
Guru wilangan gatra kelima tembang sinom : 7
Guru lagu tembang sinom :a, i, a, i, i, u, a, i, a
Guru gatra tembang sinom : 9
Watake tembang sinom : tresna asih, canthas, trengginas
Pitutur tembang sinom :
1. Tumindak becik
2. Supaya gawe seneng wong liya
3. Supaya eling karo sing gawe urip
4. Golet ilmu
3 perkara sing gawe urip
1. Lila yen kelangan
2. Sabar nalika entuk pacoban
3. Nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti
Nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa :
1. Pangkat
2. Bandha
3. Kapinteran
Larik tembang sinom kang isine nuntut ilmu yaiku larik ke 5(tekun banget/ngudi)
Larik kang ngandung prihatin saka tembang sinom yaiku larik ke 7
Larik ke 6 tembang sinom tegese ngurangi hawa napsu
Sing ngongkon manungsa tumindak kang becik/apik yaiku larik pertama
Tyas ing tembang sinom larik ke 9
Nendra artine turu utawa sare
Kacang ninggalan jaran yaiku tuladha tembung saloka
Awan wengi tegese siyang ratri
Petheng dedhet yaiku tuladhane tembung saloka
nama : fajar susilowati
ReplyDeletekelas : x akuntansi 1
no abs :12
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa :
a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat : Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong Kanggo kasustran jaman saikiKanggo ngarang kapustakaan jawi Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : pocung,
-megatruh,
-kinanthi, sinom,
-durma,
-asmaradana,
-mijil,
-dhandang gula,
- pangkur,
- gambuh,
maskumambang
5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom :
a. Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon :
a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem
18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. Pituture tembang sinom : apikan
22. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan
24. Artine nedra : turu
25. Artine siyang ratri : awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom
27. Tyas artine : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu :larik 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : larik 2
Tugas Basa Jawa. #Ringkasan
ReplyDeleteNama : Novita Ade Emariyani
Kelas : X AK. 1
No. Abs : 024
Tembang macapat ana 11, yaiku:
Megatruh, Midjil, Sinom, Dhandhanggula, Pangkur, Pocung. Durma, Maskumambang, Asmaradana, Gambuh, Kinanthi.
“anom” utawa kanoman iku tegese tembang Sinom.
Guru Gatra, Guru Wilangan, lan Guru Lagune tembang Sinom yaiku :
8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
Watake tembang sinom yaiku canthas, trengginas, lincah, lan grapyak.
Pituture tembang pangkur yaiku : prihatin, tumindak apik, nggolet ngelmu, lan eling.
3 nilai sing ningkataken drajate manungsa : Kepinteran, Banda, lan Pangkat.
3 perkara sing dadi cagakke manungsa urip : Lali nalika kelangan. Sabar nalika ulih cobaan.
Pasrah utawi nrima.
Tembung nendra tegese sare
Tembung karyenak iku tegese karya sing gawe tentrem / nyaman.
Tembung sing tegese kudu ngajab panyuwunan / cita-cita kadonyan yaiku “Gayuh geyonganing kayun”.
Ati kudu duwe tekad kanthi tresna asih iku tegese tembung “Kayungyun eninging tyas”.
“Kayungyun eninging tyas”. Tyas iku tegese “Ati”.
Pituture tembang sinom iku tinuju kanggo wong enom, supaya bias urip seneng, bener lan teyeng ngraih cita-citane
Tembung sinom sing ngongkon usaha gatra ke 2
Awan wengi iku tegese siyang ratri
Nama : Desti Suciyowati
ReplyDeleteKelas : X AK 1
No Absen : 07
1. Tembang Sinom yaiku salah sawijining tembang macapat kang biasane manggoni urutan kaping 3 ing tembang macapat
2. Sinom iku tegese kanoman, minangka paling cocok kanggo wong anom supaya nggolek ilmu sak akeh-akehe.
3. Sekar macapat sinom duweni sipat yaiku :Canthas, trengginas, lincah lan grapyak
4. Gambaran tembang sinom:
- Tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan (Haryatmo dkk, 2003:14)
- Secara garis besar tembang macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom.
5. Tegese tembanng macapat Sinom:Nyonto laku utawa tumindak sing becik,kanggo masyarakat jawa,tiyang ageng saking Ngeksigana (Mataram), panembah senopati, tekun nggolek ilmu, ngurangi hawa napsu, nganggo dalan prihatinUga awan wengi, gawea laku sing gawe tentreme ati sesame
6. Ing serat wedatama ngandung 3 hal kang saged ningkatake derajat manungsa:Kepinteran, bandha lan pangkat
7. Ing serat wedatama ngajarake 3 perkara kang dados cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku: Lila nalika kelangan, sabar nalika ulih cobaan, lan pasrah / nrima
8. Nendra : Turu
9. Tyas : Ati
10. Siang ratri : awan bengi
11. Tembang macapat cacahe ana 11 yaiku : Gambuh, Sinom, Pangkur, Pocung, Maskumambang, Durma, Kinanthi, Asmaradana, Mijil, Megatruh, Lan Dandhanggula
12. Pathokane tembang macapat :
- Pada : cacahing tembang macapat saben salagu
- Guru gatra : cacahing gatra/ larik saben salagu
- Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra
- Guru lagu: Tibaning swara ing pungkasaning gatra
- Dhong dhing: Padha kaliyan guru lagu
Nama : Meliani Pratiwi
ReplyDeleteKelas : X AK 1
Absen : 21
1. Patokan tembang macapat :Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa :
a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
b. Kanggo kasustran jaman saiki
c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi
d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
e. Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. Jenenge guru wilanagn : yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom :
a. Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9. Tegese pada : yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembag sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinon :
a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem
18. Cacahing larik saben sapada diarani : guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung : saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. Pituture tembang sinom : apikan
22. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, banda, jabatan
24. Artine nedra : turu
25. Artine siyang ratri : awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : sinom
27. Tyas artine : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani : pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu : larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Ringkesan :
1. Aran tembang sing artine anom : Sinom
2. Tegese tembang sinom :
- Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
- Kanggo masyarakat jawa
- Tiyang ageng saking ngeksiganda (mataram)
- Panembahan senopati
- Tekun banget/ngudi kawruh/Ilmu
- Ngurangi hawa napsu
- Nganggo dalan prihatin
- Uga awan wengi
- Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sesame (tresna)
3. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku : 8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a
4. Guru gatra tembang sinom ana sanga.
5. Pitutur kang bisa dijupuk saka tembang sinom antarane yaiku : kudu seneng ngudi kawruh utawa ilmu, kudu tumindak becik, kudu bisa prihatin, kudu bisa ngurangi hawa nepsu, lan bisa gawe atine wong liya tentrem.
6. Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku :
- Kapinteran
- Bandha/harta
- Pangkat
7. 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku :
- Lila nalika kelangan
- Sabar nalika olih cobaan
- Pasrah/nerima
8. Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu.
9. Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Rizka Novining Dias
ReplyDeleteKelas : X Akuntantansi
Absen : 26
Rangkuman soal lan wangsulan :
Soal :
1. Patokane tembang macapat
2. Jenis tembang jawa
3. Gunane tembang macapat
4. Sebutna tembang macapat
5. Tegese guru gatra
6. Tegese guru wilangan
7. Tegese guru lagu
8. Watake sekar sinom
9. Tegese pada
10. Guru gatrane tembang sinom
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5
12. Guru lagu tembag sinom
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
15. Gatra sing ngandung arti prihatin
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?
18. Cacahing larik saben sapada diarani
19. Larik sing ngongkon tumindah becik
20. Peteng dhedet kalebu tembung
21. Pituture tembang sinom
22. 3 perkara cagake urip manungsa
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya
24. Artine tembung nedra
25. Artine tembung siyang ratri
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom
27. Tembung Tyas artine
28. Tegese tembung tembang lambe
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani
31. 3 perkara cagake urip manungsa
32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
34. Tembung sing ngongkon usaha
Wangsulan :
1. Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat
3. -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
-Kanggo kasustran jaman saiki
-Kanggo ngarang kapustakaan jawi
-Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
-Kanggo paikan lan dhagelan
4. Pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Cacahing larik saben selagu
6. Cacahing wanda saben sagatra
7. Tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak
9. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. 9
11. 7
12. a , i , a , i , i , u , a , i , a
13. - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a
- Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
- Guru gatra : 9
14. 5
15. 7
16. Larik ke 9
17. Karya+Enak
18. Guru gatra
19. 1
20. Saloka
21. Apikan, Prihatin, Tumindak becik, Eling, Ilmu
22. Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah, Nrima
23. Kepinteran, banda, jabatan
24. Turu
25. Awan mbengi
26. Sinom
27. Ati
28. Buah bibir
29. Saloka
30. Pada
31. Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah utawa nrima
32. Larik ke 6
33. 5
34. 2
Nama : Anisa harniati
ReplyDeleteKelas : X Akuntansi 1
No Absen : 05
1. Pathokan tembang macapat :Pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding
2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat
3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing .
4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang
5. Artine guru gatra : cacahing larik saben selagu
6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda saben segatra
7. Tegese guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra
8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak
9. Tegese padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatra tembang sinom : 9
11. Guru wilangan gatra ke 5 temabng sinom : 7
12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a
13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom :
a. Guru lagu : a i a i i u a i a
b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12
c. Guru gatra : 9
14. Larik kepira sing akon nuntut ilmu : 5
15. Larik pira sing artine prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya (baris terakhir) : 9
17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem
18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra
19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1
20. Peteng dhedhet = saloka = pengertian saloka : yaiku tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar.
21. Pitutur tembang sinom : apikan
22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan.
24. Arti nedra : turu
25. Sing artine siyang ratri : awan wengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom
27. Tegese tyas : ati
28. Tembung kembang lambe : buah bibir
29. Karang ninggalake laut : tembung saloka
30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha
31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
32. Larik 6 : larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu
33. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu sekang tembang sinom : 5
34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2
Nama : Ika Nurul Varizki
ReplyDeleteKelas : X Akuntansi 1
No Absen : 18
1. Pathokan tembang macapat :Pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding
2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat
3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing .
4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang
5. Artine guru gatra : cacahing larik saben selagu
6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda saben segatra
7. Tegese guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra
8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak
9. Tegese padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatra tembang sinom : 9
11. Guru wilangan gatra ke 5 temabng sinom : 7
12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a
13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom :
a. Guru lagu : a i a i i u a i a
b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12
c. Guru gatra : 9
14. Larik kepira sing akon nuntut ilmu : 5
15. Larik pira sing artine prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya (baris terakhir) : 9
17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem
18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra
19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1
20. Peteng dhedhet = saloka = pengertian saloka : yaiku tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar.
21. Pitutur tembang sinom : apikan
22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan.
24. Arti nedra : turu
25. Sing artine siyang ratri : awan wengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom
27. Tegese tyas : ati
28. Tembung kembang lambe : buah bibir
29. Karang ninggalake laut : tembung saloka
30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha
31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
32. Larik 6 : larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu
33. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu sekang tembang sinom : 5
34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2
NAMA:RISKI DASARI
ReplyDeleteKELAS:X AK 1
NO ABS:25
RINGKESAN BASA JAWA
Patokane tembung macapat yaiku Pada,guru gatra,guru wilangan,guru lagu,dhong-dhing
Tembang jawa tegese yaiku reriptan kanthi paugeran tertentu kang pamacane kudu dilagokaken lan bisa diiringi wiramaning gendhing.Tembung jawa bisa kaperang dadi 3 yaiku
• Tembang gedhe utawa sekar ageng,tembang tengahan utawa sekar tengahan,tembang macapat
Gunane tembang macapat
• Kanggo kasustranan jaman saiki
• Kanggo mbawani utawa nggerongi genghing
• Kanggo ngarang kapustakaan jawi
• Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong
• Kanggo parikan lan dhagelan
Tembang macapat iku kadadeyan sekang tembung maca sing tegese maca/nglagokaken lan tembung pat tegese papat,macapat tegese maca/nglagokaken papat-papat.tembang macapat kagolong ana 11 werna yaiku:
• pocung
• Maskumambang
• Gambuh
• Mijil
• Pangkur
• Durma
• Megatruh
• Kinanti
• Asmarandana
• Sinom
• Dhangdhangula
Tegese guru gatra yaiku cacahing gatra/larik saben sepada/selagu
Tegese guru wilangan yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
Tegese guru lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
Tegese dhong-dhing yaiku padha karo guru lagu/tibaning swara “U” utwa”I”
Tegese pada yaiku cacahing tembang macapat saben selagu,sekang wiwita nganti pungkasan
Sinom nduweni watak yakuwe grapyak, renyah,cocok karo jenenge si enom
Patokane tembang sinom yaiku guru gatrane sinom iku ana 9,guru lagune lan wilangane iku,8a,8i,8a,8i,7i,8u,7a,8i,12a
Pangerten tembang sinom yaiku sinom tegese anom,taruna,srinata,roning kamal,weni,pangrawit,logondhang,lan sapituture
Tuladhane tembang sinom patet enem
Nulad laku utama
Tumrape wong tanah jawi
Wong agung ing ngeksigonda
Panembahan senopati
Kapati amarsudi
Sudaning hawa lan nafsu
Pinesu tanpa brata
Tanapi ing siyang ratri
Amemangun karyenak tyasing sasama
Maknane tembung sinom yaiku sinom maksude enom.tembang iki ngambarake wayah enom,wateke golek,pangalembana utawa grapyak,luwes,gampang srawung.
Neng tembang sinom iku ana tembung kapati amarsudi kang tegese tekun banget/ngudi kawruh/ilmu ana ing gatra ke lima tembang sinom
Neng tembang sinom iku ana tembung pinesu tanpa brata kang nduweni teges nganggo dalan prihatin
Neng tembang sinom iku ana tembung amemangun karyenak tyasing sasama kang nduweni teges karya sing gawe tentrem atine sesama (tresna) ana ing gatra ke sanga saka tembang macapat sinom
Neng tembang sinom iku ana tembung nulada laku utama kang nduweni teges nyato laku sing becik/tumindak sing becik iku ana ing gatra pertama ing tembang macapat sinom
Petheng dhedhet iku kalebu tembung saroja,tembung saroja iku tegese tembung loro utawa lewih sing padha tegese utawa meh padha tegese sing di anggo bebarengan lan nduweni teges mbangetaken
Pituture tembang sinom utawa wos kang kamot ing tembang sinom (wedhatama)
• Serat wedhatama aweh pangalembana marang pawongan kang seneng sikep lurus(wus sengsem reh ngasamun),asipat aweh pangapura lan sabar
• Serat wedhatama uga nengenakake kadewasing akal,pikiran,rasionalitas,utawa intelektual
• Serat wedhatama uga ngajari sipat ngedohi angkara murka yaiku nesu kang tanpa alesan,nutupi kaluputane dewek,milara mring liyan,pengin dianggep pinter sanajan bodho,lan tansah duwe pamrih
Serat wredhatama uga ngajarake 3 perkara kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi manungsa yaiku
• Lila yen kelangan
• Sabar nalika entuk pancoban
• Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti
Serat wredhatama uga ngandung 3 perkara kang bisa ningkataken uripe manungsa yaiku
• Pangkat
• Bandha
• Lan kapinteran
Tegese tembung karyenak yaiku karya sing gawe tentrem ati
Tembang macapat nduweni teges siyang ratri kang artine yaiku awan wengi
Tembung macapat kang asale saka tembung anom yaiku sinom
Ingkang tembung sinom iku ana tembung tyas kang tegese yaiku ati
Ingkang tembang macapat sinom iku ana tembung sudaning hawa lan nafsu kang nduweni teges nggurangi hawa nafsu
Nama : Destian Nur Faiza
ReplyDeleteKelas : X AK 1
Absen : 08
A. RINGKESAN PITAKONAN
1. Patokane tembang macapat
Jawab : Pada, Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, Dhong-dhing
2. Jenis tembang jawa
Jawab : Tembang gedhe/sekar ageng, tembang tengahan/sekar dhagelan, tembang macapat
3. Gunane tembang macapat
Jawab : Kanggo kasusastran jaman siki, kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing, kanggo ngarang kapustakaan jawi, kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong, kanggo parikan landhagelan
4. Sebutna tembang macapat
Jawab : Pocung, Maskumambang, Gambuh, Megatruh, Kinanthi, Asmarandana, Mijil, Pangkur, Durma, Sinom, Dhandhanggula
5. Tegese guru gatra
Jawab : Guru gatra cacahing gatra/ larik saben sepada/ selagu
6. Tegese guru wilangan
Jawab : Guru wilangan yakuwe cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu
Jawab : Guru lagu yakuwe tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom
Jawab : Grapyak, renyah
9. Tegese pada
Jawab : Pada yakuwe cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tengkang pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom
Jawab : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5
Jawab : 7
12. Guru lagu tembag sinom
Jawab : a,I,a,I,I,u,a,I,a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom
Jawab : - Guru gatra : 9
-Guru lagu : a, I, a, I , I, u, a, I, a
- Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
Jawab : ke 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin
Jawab : ke 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya
Jawab : Larik ke 9
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?
Jawab : Karya + Enak
18. Cacahing larik saben sapada diarani
Jawab : Guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik
Jawab : larik ke 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung
Jawab : Saloka
21. Pituture tembang sinom
Jawab : Eling, prihatin, apikan, ilmu
22. 3 perkara cagake urip manungsa
Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya
Jawab : Kapinteran, Bandha, Pangkat
24. Artine tembung nedra
Jawab : turu
25. Artine tembung siyang ratri
Jawab : Awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom
Jawab : Tembang Sinom
27. Tembung Tyas artine
Jawab : Ati
28. Tegese tembung kembang lambe
Jawabb : Buah bibir
29. Kacang ninggal lanjaran , iku kalebu tembung
Jawab : Saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani
Jawab : Pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa
Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima
32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu
Jawab : Larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
Jawab : Larik ke 5
34. Tembung sing kon usaha
Jawab : Larik ke 2
B. RINGKESAN TEMBANG SINOM
a. Sinom iku ateges anom, taruna, srinata, roning kamal, pangrawit, weni, lagondhang lan sapiturute.
b. Sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang biasane manggoni urutan ke- 3 ing macapat.
c. Sinom iku ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong anom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe.
d. Tembang sinom mathukk kanggoo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan (Haryatmo dkk, 2003 : 14)
e. Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduwenii sipat kang isih enom.
f. Watake sekar macapat sinom yakuwe Canthas, Trengginas, Lincah, lan Grapyak.
g. Guru wilangan lan guru lagune tembang sinom yaiku 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
h. Guru gatra tembang sinom yaiku 9
i. Serat Wedhatama ngandung 3 nilai sing bisa ningkatna uripe manungsa ing donya yaiku Kapinteran, Bandha, lan Pangkat.
j. 3 Perkara kang cagak panguripan/ kualitas pribadi kangana ing serat Wedhatama yaiku : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, lan Pasrah/ nrima
Nama :Turyati
ReplyDeleteKelas : X.AK.1
No. Absen : 32
RINGKESAN WANGSULAN LAN PITAKONAN
1. Pathokan tembang macapat : guru gatra, guru wilangan, dhong-dhing, guru lagu, pada.
2. Macam – macame tembang jawa : tembang tengahan, tembang gedhe, tembang macapat.
3. Gunane tembang macapat :
• Kanggo kasustraan jaman saiki
• Kanggo kapustakaan jawi
• Kango bawani gending
• Kanggo parikan lan dagelan
• Kango kethoprak lan wayang wong
4. Macam – macame tembang macapat :
Pangkur
Maskumambang
Kinanthi
Sinom
Gambuh
Pocung
Dhangdanggula
Asmarandana
Mijil
Megatruh
Durma
5. Artine guru gatra : cacahing gatra utawa larik saben sapada utawa lagu.
6. Tegese guru wilangan yaiku cacahing wanda utawa suku kata saben sagatra.
7. Tegese guru lagu yaiku tibanin swara saben pungkasaning gatra.
8. Pada yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan.
9. Larik ing tembang sinom kang perintah nuntut ilmu yaiku larik ke lima.
10. Larik ing tembang sinom kang artine prihatin yaiku larik ke 7.
11. Ing tembang sinom sing ngengken tumindak becik yaiku baris ke 1.
12. Peteng dedet yaiku tembung saloka.
13. 3 perkara kang dadi cagaking urip
Lila yen kelangan
Sabar nalika entok pacoban
Nerima ing pandum, pasrah, sumarah ing gusti
14. 3 nilai kang bisa ngangkat derajate manungsa :
Pangkat
Banda
Kapinteran
15. Arine nedra yaiku turu
16. Tembang sing dijikot saka tembang anom yaiku sinom.
17. Tegese tyas yaiku ati.
18. Tegese tembang lambe yaiku kangge paomongan wong.
19. Kacang ninggal lanjaran yaiku tembung saloka
RINGKESAN TEMBANG SINOM
A. Pangertene Tembang Sinom
Sinom iku ateges anom, taruna, srinata, roning kamal, pangrawit, weni, logondhang, lan sapiturute. Sinom duwe karep pucuke godhong kang isih kecut. Anggitane Kanjeng Sunan Giri Kadaton. Iki cocok kanggo pambuka crita nanging uga kudu nulad papan pamggonan
B. Pathokan Tembang Sinom
Guru gatra : 9
Guru lagu : a, i, a, i, i, u, a, i, a
Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12
C. Watak Tembang Sinom
Watake tembang Sinom iku tresna asih, canthas, trengging. Cocok kanggo bab-bab kang sarwa lincah, nggambarake sipat kan cukat trengginas, lan sapiturute.
D. Maknane Tembang Sinom
Sinom iku maksude enom. Tembang iki nggambarake wayah enom, wateke golek pangalembana utawa grapyak, luwes, gampang srawung. Pancen nom-noman biyasane seneng sesambungan/kekancan, pinter ngomong utawa srawung kang golek kanca/kadang lan narik kawigatene liyan. Ngkambangake wayah isih jejaka/prawan
E. Tuladha Tembang Sinom
Tuladha 1 :
Nulada laku utama
Tumrape wong Tanah Jawi
Wong Agung ing Ngeksiganda
Panembahan Senopati
Kapati amarsudi
Sudaning hawa lan nepsu
Pinesu tapa brata
Tanapi ing siyang ratri
Amemangun karyenak tyasing sasama
Tuladha 2 :
Guwa Clangap ing Tulakan.
Sudimara Guwa Kambil.
Papringan ing Ngadirejo.
Somopura tambah malih.
Giri Tundha anenggih.
Sisih elor Guwo Penthung.
Kang manggen ing Tulakan.
Jumbuh lan ingkang den rawi.
Kang kasusra Pacitan ing Sewu Guwa.
Tuladha 3 :
Mangaler pariwisata.
Prapteng tlatah Arjosari.
Ing sendhang Tirta Husada.
Toya anget handayani.
Usadaning sesakit.
Seger sumyah raosipun.
Ing dhusun Karangreja.
Siram eca kang sinambi.
Anjangsana ngiras ngupaya usada
Tuladha 4 :
Kang wus waspada ing patrap
Mengayut ayat winasis
Wusana wosing jiwangga
Melok tanpa aling-aling
Kang ngalingi kalingling
Wenganing rasa tumlawung
Keksi saliring jaman
Angalangut tanpa tepi
Yeku aran tapa tapaking Hyang Suksma
Tugas Basa Jawa. #Ringkasan
ReplyDeleteNama : Tegar Dwi Prasetyo
Kelas : X AK. 1
No. Abs : 028
Tembang macapat ana 11, yaiku:
Megatruh, Midjil, Sinom, Dhandhanggula, Pangkur, Pocung. Durma, Maskumambang, Asmaradana, Gambuh, Kinanthi.
“anom” utawa kanoman iku tegese tembang Sinom.
Guru Gatra, Guru Wilangan, lan Guru Lagune tembang Sinom yaiku :
8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
Watake tembang sinom yaiku canthas, trengginas, lincah, lan grapyak.
Pituture tembang pangkur yaiku : prihatin, tumindak apik, nggolet ngelmu, lan eling.
3 perkara sing dadi cagakke manungsa urip : Lali nalika kelangan. Sabar nalika ulih cobaan.
Pasrah utawi nrima.
Tembung nendra tegese sare
Tembung karyenak iku tegese karya sing gawe tentrem / nyaman.
Tembung sing tegese kudu ngajab panyuwunan / cita-cita kadonyan yaiku “Gayuh geyonganing kayun”.
Ati kudu duwe tekad kanthi tresna asih iku tegese tembung “Kayungyun eninging tyas”.
“Kayungyun eninging tyas”. Tyas iku tegese “Ati”.
Pituture tembang sinom iku tinuju kanggo wong enom, supaya bias urip seneng, bener lan teyeng ngraih cita-citane
Tembung sinom sing ngongkon usaha gatra ke 2
Awan wengi iku tegese siyang ratri
Pathokane tembang macapat :
- Pada : cacahing tembang macapat saben salagu
- Guru gatra : cacahing gatra/ larik saben salagu
- Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra
- Guru lagu: Tibaning swara ing pungkasaning gatra
- Dhong dhing: Padha kaliyan guru lagu
Nilai kang bisa nduwuri drajat manungsa yaiku :
- Kapinteran
- Bandha/harta
- Pangkat
. 3 perkara ing Serat Wedhatama kang dadi cagak panguripan/kualitas pribadi yaiku :
- Lila nalika kelangan
- Sabar nalika olih cobaan
- Pasrah/nerima
. Tembung nendra ing tembang sinom duweni teges turu.
. Watake tembang sinom yaiku grapyak, renyah.
Nama : Agustin Anggi Setyowati
ReplyDeleteKelas :X.AK.1
Absen:002
Soal lan wangsulan basa jawa
1.Patokan tembang macapat ?
2. Jenis tembang jawa ?
3. Gunane tembang macapat ?
4. Sebutna tembang macapat ?
5. Tegese guru gatra ?
6. Jenenge guru wilanagn ?
7. Tegese guru lagu ?
8. Watake sekar sinom ?
9. Tegese pada ?
10. Guru gatrane tembang sinom ?
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 ?
12. Guru lagu tembag sinom ?
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom?
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu ?
15. Gatra sing ngandung arti prihatin ?
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya ?
17. Tegese karyenak?
18. Cacahing larik saben sapada diarani ?
19. Larik sing ngongkon tumindah becik ?
20. Peteng dhedet kalebu tembung saloka , tembung saloka yaiku ?
21. Pituture tembang sinom ?
22. 3 perkara cagake urip manungsa?
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya ?
24. Artine nedra ?
25. Artine siyang ratri ?
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom ?
27. Tyas artine ?
28. Tegese tembung kembang lambe ?
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung ?
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani ?
31. 3 perkara cagake urip manungsa ?
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu ?
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu ?
34. Tembung sing ngongkon usaha ?
Wangsulan:
1. Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3.a Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
b. Kanggo kasustran jaman saiki
c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi
d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
e. Kanggo paikan lan dhagelan
4.pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8.a.Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. 9
11. 7
12.a , I , a , I , I , u , a , I , a
13.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. 5
15. 7
16. larik ke 9
17.karya sing gawe tentrem
18.guru gatra
19.1
20.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21.apikan
22.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23.: kepinteran, banda, jabatan
24.turu
25.: awan mbengi
26.sinom
27. ati
28.buah bibir
29. saloka
30.pada
31.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. larik ke 6
33. 5
34. 2
nama
ReplyDeletenama:eka pertiwi
ReplyDeletekelas: X Ak 1
no absen: 10
soal, wangsulan rangkuman
1. Patokane tembang macapat
2. Jenis tembang jawa
3. Gunane tembang macapat
4. Sebutna tembang macapat
5. Tegese guru gatra
6. Tegese guru wilangan
7. Tegese guru lagu
8. Watake sekar sinom
9. Tegese pada
10. Guru gatrane tembang sinom
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5
12. Guru lagu tembag sinom
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
15. Gatra sing ngandung arti prihatin
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?
18. Cacahing larik saben sapada diarani
19. Larik sing ngongkon tumindah becik
20. Peteng dhedet kalebu tembung
21. Pituture tembang sinom
22. 3 perkara cagake urip manungsa
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya
24. Artine tembung nedra
25. Artine tembung siyang ratri
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom
27. Tembung Tyas artine
28. Tegese tembung tembang lambe
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani
31. 3 perkara cagake urip manungsa
32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
34. gatra sing ngongkon usaha ing tembang sinom
wangsulan
1.Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Tembang gedhe/ sekar ageng
Tembang tengahan/ sekar tengah
Tembang macapat
3.- Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
- Kanggo kasustran jaman saiki
-Kanggo ngarang kapustakaan jawi
- Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
-Kanggo paikan lan dhagelan
4.pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. guru gatra yaiku cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. guru wilangan yaiku cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. guru lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra
8.watake sekar sinom
a.Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. 9
11. 7
12.a , I , a , I , I , u , a , I , a
13.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. 5
15. 7
16. larik ke 9
17.karya sing gawe tentrem
18.guru gatra
19.1
20.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21.apikan
22.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23.: kepinteran, banda, jabatan
24.turu
25.: awan mbengi
26.sinom
27. ati
28.buah bibir
29. saloka
30.pada
31.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. larik ke 6
33. gatra ke 5
34. gatra ke 2
rangkuman
sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang biasane manggoni urutan ke telu ing macapat
sinom iku ateges kanoman , minangka kaledhagan sing paling wigati kanggo wong enom supaya bisa ngangsu kawruh seakeh akehe
gambaran sekar sinom
- tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak kang nagatokake kleprigelan
- secara garis besar, sekar macapat sinom ngambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom kaya dene bocah cilik
tiga nilai kang bisa ningkat na drajate manungsa ;
1.kapinteran
2.banda
3.pankat
tiga perkara cagak panguripan ;
1. lila nalika kelangan
2. sabar nalika olih cobaan
3, pasrah
NAMA :AGUS PRIANTO
ReplyDeleteKLS: X AK1
Tembang Macapat
1. Pathokane tembang macapat
Guru Gatra yakuwe Cacahing larik saben selagu
Guru Wilangan yakuwe Cacahing wanda saben sagatra
Guru Lagu yakuwe Tibaning swara ing pungkasan gatra
Padha yakuwe Cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan tekan pungkasan.
Dhong-dhing yakuwe pada karo guru lagu, guru lagu sing tiba swara “U” utawa “I”
2. Sebutaken tembang jawa
Tembang Gedhe, Tembang tengahan, Tembang Macapat
3. Gunane tembang macapat
Kanggo kasusastran jaman saiki
Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
Kanggo ngarang kapustakaan jawi
Kanggo lagu kethoprak lan wayang wong
Kanggo parikan lan dhagelan.
4. Sebutaken tembang macapat
Pocung, Pangkur, Sinom, Maskumambang, Megatruh, Kinanthi, Mijil, Dhandanggula, Durma, Asmarandhana, Gambuh
Tembang Sinom
1. Guru lagu :a,I,a,I,I,u,a,I,a
Guru gatra :9
Guru wilangan: 8,8,8,8,7,8,7,8,12
2. Guru wilangan lan Guru gatra ke 5 : 7 i
3. Tuladhane tembang sinom lan tegese :
Nulada laku utama : Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
Tumrape wong tanah Jawi : Kanggo masyarakat Jawa
Wong agung ing Ngẻksigȏnda : Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram)
Panembahan Senopati : Panembahan senopati
Kapati Amarsudi : Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu
Sudaning hawa lan nepsu : Ngurangi hawa nafsu
Pinesu tapa brata : Nganggo dalan prihatin(pertapa)
Tanapi ing siyang ratri : Uga ing awan wengi
Anemangun karyenak tyasing sasama : Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine
sasama/wong liya (tresna)
4. 3 nilai sing bias ngangkat drajate manungsa: a.Kapinteran
b.Bandha
c.Pangkat
3 perkara cagak panguripan : a.Lila nalika kilangan
b.Sabar nalika olih cobaan
c.Pasrah/nrima
5. Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak)
6. Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi
7. Tegese tembung nendra yakue turu.
Heru Junarto(17)
ReplyDeleteX AK 1
Tembang Macapat
1. Pathokane tembang macapat
Guru Gatra yakuwe Cacahing larik saben selagu
Guru Wilangan yakuwe Cacahing wanda saben sagatra
Guru Lagu yakuwe Tibaning swara ing pungkasan gatra
Padha yakuwe Cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan tekan pungkasan.
Dhong-dhing yakuwe pada karo guru lagu, guru lagu sing tiba swara “U” utawa “I”
2. Sebutaken tembang jawa
Tembang Gedhe, Tembang tengahan, Tembang Macapat
3. Gunane tembang macapat
Kanggo kasusastran jaman saiki
Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
Kanggo ngarang kapustakaan jawi
Kanggo lagu kethoprak lan wayang wong
Kanggo parikan lan dhagelan.
4. Sebutaken tembang macapat
Pocung, Pangkur, Sinom, Maskumambang, Megatruh, Kinanthi, Mijil, Dhandanggula, Durma, Asmarandhana, Gambuh
macapat sinom
Sekar macapat sinom yaiku salah sawijining sekar macapat kang baiase manggoni urutanke-3 ing macapat.
Sinom iku ategeskanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggoné wonganom supaya bisa ngangsu kawruh sak akèh-akèhé.
Pesan moral tembang
- Niru/nyoto tumindak becik/utama
- Nyuda/nahan hawa nepsu
watake sekar macapat sinom
canthas,
trengginas,
lincah, lan- grapyak.
Nggambarake sekar macapat sinom
Tembang sinom mathuk kanggo nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan(Haryatmo dkk, 2003:14).Secara garis besar, sekar macapat sinom iku nggambarake menungsa kang nduweni sipatkang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya
a. Guru gatra: 9
b. Guru wilangan lan guru lagu gatra:
1. 8a
2. 81
3. 8a
4. 8i
5. 8u
6. 7a
7. 8i
8. 8i
9. 12a
Haryatmo,dkk 2013:14 , sinom nggambarake kahanan gerak sing ngetokake keprigelan. Ing sakcara garis gedhe, sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom,kayadene bocah cilik kang lagi ngerti ndonya.
Wos kang kamot ing tembang sinom (Wedhatama), antarane :
1. Serat wedahtama aweh pangalembana marang paewongan kang seneng ing sikep luruh (wus sengsem reh ngasamun),asipat pangapura lan sabar.
2. Serat Wedhatama ngajarake babagan telung nilai kang bisa ngangkat drajate manungsa , yaiku pangkat,bandha , lan kapinteran (wirya harta tri winasis).
3. Kajaba kuwe, serat Wedhatama uga ngajarake babagan telung perkara kang bisa dadi cagaking uripe manungsa , yaiku :
Lila nalika kelangan (ikhlas)
Sabar nalika ulih cobaan.
Lan nrima ing pandum pasrah sumarah mring Gusti.
4. Serat Wedhatama kuwe ngedohi sipat angkara murka.
Tuladhane tembang sinom
Laras pelog pathet nem
Nulada laku utama
Tumrape wong tanah Jawi
Wong agung ing Ngẻksigȏnda
Panembahan Senopati
Kapati Amarsudi
Sudaning hawa lan nepsu
Pinesu tapa brata
Tanapi ing siyang ratri
Anemangun karyenak tyasing sasama
Tegese:
Nyonto laku sing becik/tumindak sing becik
Kanggo masyarakat Jawa
Tiyang ageng saking Ngeksiganda (Mataram)
Panembahan senopati
Tekun banget/ngudi kawruh/ilmu
Nganggo dalan prihatin(pertapa)
Uga ing awan wengi
Gawea laku/karya sing gawe tentreme atine sasama/wong liya (tresna)
- Tembung Karyenak kalebu tembung GARBA yaiku (karya+enak)
- Ing tembang Sinom sing nduweni teges tekun banget ngudi kawruh/ilmu yaiku KAPATI AMARSUDI
- Gatra ke pira sing tegese gawe karya tentreme ati/ seneng wong liya yaiku gatra ke 9
- Tegese tembung siyang ratri yaiku awan wengi
- Tegese tembung nendra yakue turu.
- Ing tembang sinom,sing ngongkon manungsa supaya tumindak becik yaiku NULADA LAKU UTAMA
Nama : Tri Wahyu Utami
ReplyDeleteKelas : X AK 1
Absen : 30
Ringkesan pitakonan lan wangsulan
1. Patokane tembang macapat : Guru gatra , Guru lagu, Guru wilangan, Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
-Kanggo kasustran jaman saiki
-Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
-Kanggo ngarang kapustakaan jawi
-Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
-Kanggo paikan lan dhagelan
4. Cacahe tembang macapat ana pira? Sebutaken : 11, pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : cacahing gatra/larik saben sepada/selagu
6. Tegese guru wilangan : cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu : tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom : grapyak, trengginas, lincah
9. Tegese pada : cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom : 9
11. Guru wilangan tembang sinom larik ke 5 : 7
12. Guru lagu tembang sinom : a , i , a , i , i , u , a , i , a
13. Guru gatra, guru lagu, guru wilangan tembang sinom :
- Guru gatra : 9
- Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a
- Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
14. Gatra kepira sing artine kon nuntut ilmu : 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin nang tembang sinom : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : larik ke 9
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa? : Karya+enak
18. Patokane cacahing larik saben sapada yaiku tegese : guru gatra
19. Sing ngongkon tumindah becik nang tembang sinom : gatra 1
20. Peteng dhedet iku tembung apa? : tembung saloka
21. Pituture tembang sinom : tumindak becik, ngudi kawruh/ilmu, prihatin
22. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika oleh cobaan, Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya : kepinteran, bandha, jabatan
24. Artine tembung nedra : turu
25. Artine tembung siyang ratri : awan wengi
26. Tembang sing djikot saka tembung anom : sinom
27. Tegese tembung tyas : ati
28. Tegese tembung kembang lambe : buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu tegese saka: pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah/ nrima
32. Gatra sing ngongkon ngurangi hawa napsu : gatra 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : gatra 5
34. Tembung sing ngongkon usaha : 2
Nama : Anis Budi Rahayu
ReplyDeleteKelas : X Akuntansi 1
Absen : 04
1. Guru Gatra, Guru Lagu, Guru Wilangan, Padha, Dhong-dhing.
2. Tembang Gedhe, Tembang Tengahan, Tembang Macapat.
3. Kanggo kasusastran jaman saiki
Kanggo lagu-lagu ketropak lan wayang wong
Kanggo ngarang kapustakaan jawi
Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
Kanggoparikan lan dagelan
4. Cacahe Tembang Macapat 11 :Asmaradhana, DhandangGula, Durma, Gambuh, Kinanthi, Maskumambang, Megatruh, Mijil, Pangkur, Pucung, Sinom.
5. Guru Gatra yaiku cacahing larik saben salagu.
6. Guru Wilangan yaikucacahing wanda saben segatra.
7. Guru Lagu yaiku tibaning swara saben pungkasaning gatra.
8. Watake Sekar Sinom yaiku grapyak, sumanak, renyah kanggo sesorah utawa kapitutur.
Sinom
Sekar macapat Sinom yaiku salah satunggaling sekar macapat kang biasa manggoni urutan kaping 3 ing Macapat. Sinom menika tegese Kanoman minangka kalodhangan ingkang paling wigati kangge wong anom supados saged ngangsu kawruh sak kathah-kathahe. Sinom ngresepake grapyak, sumanak, renyah kanggo sesorah utawi suka pitutur. Guru Gatra tembang Sinom menika 9 wodene Guru lagu lan Guru Wilangan 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a. Gambaran Tembang Sinom mathuk kangge nggambarake kahanan gerak ingkang ngetokake kaprigelan (Haryatmadkk, 2003:14). Garis besar Sekar Macapat Sinom menika nggambarake manungsa ingkang kagungan watak tasih enom, kados lare alit ingkang saweg ngertos donya.
Sumber :
https://jawasma1kra.wordpress.com/
Mumpuni Basa Jawi Pepak (SuryoSubroto – M. AbiTofani)
Materi ing kelas
(Lan liyane kalih sekedik perubahan)
NAMA : HARIS AMMAR (16)
ReplyDeleteKELAS: X AK 1
TUGAS BAHASA JAWA:
1.Soal, wangsulan rangkuman
2.Watake sekar sinom
3.Tegese pada
4.Guru gatrane tembang sinom
5.Guru wilangan sekar sinom larik ke 5
6.Guru lagu tembag sinom
7.Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom
8.Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
9. Gatra sing ngandung arti prihatin
10.Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya
11.Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?
12.Cacahing larik saben sapada diarani
13.Larik sing ngongkon tumindah becik
14.Peteng dhedet kalebu tembung
15.Pituture tembang sinom
16.3 perkara cagake urip manungsa
17.3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya
18.Artine tembung nedra
19.Artine tembung siyang ratri
20.Tembang sing dijikot saka tembung si anom
21.Tembung Tyas artine
21.Tegese tembung tembang lambe
22.Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung
23.Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani
24.3 perkara cagake urip manungsa
25.Larik sing ngongkon ngurangi hawa napsu
26.Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
27.gatra sing ngongkon usaha ing tembang sinom
wangsulan
1.watake sekar sinom
a.Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
2.yaiku cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
3. 9
4. 7
5.a , I , a , I , I , u , a , I , a
6.a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
7. 5
8. 7
9. larik ke 9
10.karya sing gawe tentrem
11.guru gatra
12.1
13.saloka , tembung saloka yaiku : tembung loro,utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
14.apikan
15.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
16.: kepinteran, banda, jabatan
17.turu
18.: awan mbengi
19.sinom
20. ati
21.buah bibir
22. saloka
23.pada
24.a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
25. larik ke 6
26. gatra ke 5
27. gatra ke 2
good luck…!!!
Nama : Aminah
ReplyDeleteKelas : X Ak 1
No.Abs :03
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM
Gunane tembang macapat:
1. Kanggo kasusastran jaman saiki
2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa
3. Kanggo mbawani gendhing
4. Kanggo parikan lan dagelan
5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong
Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat:
1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu.
2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu.
3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra.
4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra.
5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara).
Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya.
Pathokane tambang sinom:
Guru gatra : 9 gatra.
Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan.
Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri).
Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar.
Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening.
Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh.
Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa.
3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat
3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
NAMA : WIWIT PRIHATINING TIAS
ReplyDeleteKELAS : X AK1
NO.ABSEN : 33
TUGAS BAHASA JAWA
1. Patokan tembang macapat :
• Guru wilangan
• Guru gatra
• Guru lagu
• Dhong dhing
• Pada
2. Jenis tembang jawa :
a. Tembang gedhe/ sekar ageng
b. Tembang tengahan/ sekar tengah
c. Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat :
a. Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
b. Kanggo kasusastran jaman saiki
c. Kanggo ngarang kapustakaan jawi
d. Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
e. Kanggo parikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat :
a. Pocung
b. Megatruh
c. Kinanthi
d. Sinom
e. Durma
f. Asmaradana
g. Pangkur
h. Gambuh
i. Maskumambang
j. Mijil
k. Dandhanggula
5. Tegese guru gatra :
- Cacahing gatra/larik saben sapada/lagu
6. Jenenge guru wilangan :
- Cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu :
- Tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom :
a. Canthas
b. Trengginas
c. Lincah
d. Grapyak
9. Tegese pada :
- Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom :
- 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5 :
- 7
12. Guru lagu tembang sinom : a , I , a , I , I , u , a , I , a
- a,i,a,i,I,u,a,I,a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom :
a. Guru lagu : a , I , a , I , I , u , a , I , a
b. Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
c. Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu :
- larik 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin :
- larik 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya :
- larik 9
17. Tegese karyenak : karya sing gawe tentrem
- Karya sing gawe tentrem
18. Cacahing larik saben sapada diarani :
- Guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik :
- larik 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung :
- Tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. Pituture tembang sinom :
- apikan
22. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya :
a. Kepinteran
b. Banda
c. Jabatan
24. Artine nedra :
- turu
25. Artine siyang ratri :
- awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom :
- sinom
27. Tyas artine :
- ati
28. Tegese tembung kembang lambe :
- buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku tembung :
- saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani :
- pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa :
a. Lila nalika kelangan
b. Sabar nalika olih cobaan
c. Pasrah/ nrima
32. Laring sing ngongkon ngurangi hawa napsu :
- larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu :
- 5
34. Tembung sing ngongkon usaha :
- 2
Nama : Fitriyani
ReplyDeleteKelas : X.Ak.1
No.absen : 15
1. Patokane tembang macapat
Jawab : Pada, Guru Lagu, Guru Wilangan, Guru Gatra, Dhong-dhing
2. Jenis tembang jawa
Jawab : Tembang gedhe/sekar ageng, tembang tengahan/sekar dhagelan, tembang macapat
3. Gunane tembang macapat
Jawab : Kanggo kasusastran jaman siki, kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing, kanggo ngarang kapustakaan jawi, kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong, kanggo parikan landhagelan
4. Sebutna tembang macapat
Jawab : Pocung, Maskumambang, Gambuh, Megatruh, Kinanthi, Asmarandana, Mijil, Pangkur, Durma, Sinom, Dhandhanggula
5. Tegese guru gatra
Jawab : Guru gatra cacahing gatra/ larik saben sepada/ selagu
6. Tegese guru wilangan
Jawab : Guru wilangan yakuwe cacahing wanda (suku kata) saben sagatra
7. Tegese guru lagu
Jawab : Guru lagu yakuwe tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom
Jawab : Grapyak, renyah
9. Tegese pada
Jawab : Pada yakuwe cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tengkang pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom
Jawab : 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5
Jawab : 7
12. Guru lagu tembag sinom
Jawab : a,I,a,I,I,u,a,I,a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom
Jawab : - Guru gatra : 9
-Guru lagu : a, I, a, I , I, u, a, I, a
- Guru wilangan : 8, 8, 8, 8, 7, 8, 7, 8, 12
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
Jawab : ke 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin
Jawab : ke 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya
Jawab : Larik ke 9
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?
Jawab : Karya + Enak
18. Cacahing larik saben sapada diarani
Jawab : Guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik
Jawab : larik ke 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung
Jawab : Saloka
21. Pituture tembang sinom
Jawab : Eling, prihatin, apikan, ilmu
22. 3 perkara cagake urip manungsa
Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya
Jawab : Kapinteran, Bandha, Pangkat
24. Artine tembung nedra
Jawab : turu
25. Artine tembung siyang ratri
Jawab : Awan mbengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom
Jawab : Tembang Sinom
27. Tembung Tyas artine
Jawab : Ati
28. Tegese tembung kembang lambe
Jawabb : Buah bibir
29. Kacang ninggal lanjaran , iku kalebu tembung
Jawab : Saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani
Jawab : Pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa
Jawab : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah/ nrima
32. Larik sing ngongkon ngurangi hawa nafsu
Jawab : Larik ke 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu
Jawab : Larik ke 5
34. Tembung sing kon usaha
Jawab : Larik ke 2
Nama: Eva Fatmawati
ReplyDeleteKelas: X Akuntansi 1
No.Absen: 11
Jawaban :
1. - Pada : Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan kanti pungkasan
-Guru gatra : Cacahing gatra/larik saben selagu
- Guru wilangan : Cacahing wanda ( suku kata ) saben sagatra
- Guru lagu : Tibaning swara saben pungkasaning gatra
- Dhong-dhing : a. Pada karo guru lagu
b. Guru lagu sing tibaswara “U” utawa “I” ( aksara jawa )
2. – Tembang gedhe utawa sekar ageng
-Tembang tengahan utawa sekar tengahan utawa sekar dhagelan
- Tembang macapat
3. – Kanggo kasusastraan tembang jawi
-Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
- Kanggo ngarang kapustakaan jawi
-Kanggo lagu-lagu kethoprak lan wayang wong
-Kanggo parikan lan dhagelan
4. Pocung, Maskumambang, Gambuh, Mijil, Pangkur, Durma, Megatruh, Kinanti, Asmarandana, Sinom, Dhandhanggula
5. Guru gatra yaiku Cacahing gatra/larik saben salagu
6. Guru wilangan yaiku Cacahing wanda(suku kata) saben segatra
7. Guru lagu yaiku Tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sinom yakuwe grapyak, renyah
9. Padha yakui cacahing tembang macapat saben salagu, sekang wiwitan kanthi pungkasan
10. 9 gatra
11. 7
12. a, i, a, I, I, u, a, I, a
13. Guru gatra : 9
Guru lagu : a, I, a, I, I, u, a, I, a
Guru wilangan : 7
14. larik 5
15. larik 7
16. larik 9
17. Karya sing gawe tentrem
18. Guru gatra
19. larik 1
20. Tembung saloka yaiku : tembung loro utawa lewih kang tegese pada utawa meh padha lan digunakake bebarengan. Nanging ora nuwuhake teges anyar
21. apikan
22. – Lila nalika kelangan
-Sabar nalika ulih cobaan
- Pasrah/nrima
23. a. Kepinteran
b. Banda
c. Jabatan
24. turu
25. Awan wengi
26.Sinom
27. ati
28. buah bibir
29.Tembung saloka
30. Padha
31. – Lila nalika kelangan
-Sabar nalika ulih cobaan
- Pasrah/nrima
32. Larikke-6
33. 5
34. Baris ke-5 tembang sinom
Gunane tembang macapat:
ReplyDelete1. Kanggo kasusastran jaman saiki
2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa
3. Kanggo mbawani gendhing
4. Kanggo parikan lan dagelan
5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong
Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat:
1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu.
2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu.
3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra.
4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra.
5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara).
Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom iku nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya.
Pathokane tambang sinom:
Guru gatra : 9 gatra.
Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan.
Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri).
Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar.
Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening.
Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh.
Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa.
3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat
3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
Nama : Ulwa Hijri Nur Anindita
ReplyDeleteKelas : X Akuntansi 1
No. Absen : 32
Pitakonan Lan Wangsulan
1.Patokane tembang macapat: Guru wilangan , Guru gatra, Guru lagu , Dhong dhing, Pada
2. Jenis tembang jawa : Tembang gedhe, Tembang tengahan, Tembang macapat
3. Gunane tembang macapat: -Kanggo lagu lagu ketoprak lan wayang wong
-Kanggo kasustran jaman saiki
-Kanggo ngarang kapustakaan jawi
-Kanggo mbawani utawa nggerongi gendhing
-Kanggo paikan lan dhagelan
4. Sebutna tembang macapat : Pocung, megatruh, kinanthi, sinom, durma, asmaradana, mijil, dhandang gula, pangkur, gambuh, maskumambang
5. Tegese guru gatra : Cacahing larik saben selagu
6. Tegese guru wilangan: Cacahing wanda saben sagatra
7. Tegese guru lagu : Tibaning swara saben pungkasaning gatra
8. Watake sekar sinom : Canthas, Trengginas, Lincah, Grapyak
9. Tegese pada : Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatrane tembang sinom: 9
11. Guru wilangan sekar sinom larik ke 5: 7
12. Guru lagu tembang sinom: a , i , a , i , i , u , a , i , a
13. Guru gatra, Guru lagu, Guru wilangan tembang sinom: - Guru lagu : a ,i , a , i , i , u , a , i , a
- Guru wilangan : 8 , 8 , 8 , 8 , 7 , 8 , 7 , 8 , 12
- Guru gatra : 9
14. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu: 5
15. Gatra sing ngandung arti prihatin: 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya: larik 9
17. Tembung Karyenak kuwi gabungan tembung apa lan apa?: Karya+Enak
18. Cacahing larik saben sapada diarani: Guru gatra
19. Larik sing ngongkon tumindah becik : 1
20. Peteng dhedet kalebu tembung: Saloka
21. Pituture tembang sinom : Apikan, Prihatin, Tumindak becik, Eling, Ilmu
22. 3 perkara cagake urip manungsa: Lila nalika kelangan, Sabar nalika olih cobaan, Pasrah, Nrima
23. 3 perkara sing bisa ningkatake derajate manungsa ing donya: Kepinteran, banda, jabatan
24. Artine tembung nedra : Turu
25. Artine tembung siyang ratri : Awan wengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung si anom : Sinom
27. Tembung Tyas artine : ati
28. Tegese tembung tembang lambe : Buah bibir
29. Kacang ninggal lan jaran , iku kalebu tembung : Saloka
30. Cacahing tembang macapat saben selagu, sekang wiwitan tekan pungkasan, diarani: Pada
31. 3 perkara cagake urip manungsa : Lila nalika kelangan, Sabar nalika ulih cobaan, Pasrah utawa nrima
32. Larik sing ngongkon nggapai cita-cita setinggi langit : 6
33. Gatra ke pira sing artine kon nuntut ilmu : 5
34. Tembung sing ngongkon usaha: 2
Nama : Larasati Indah Kusuma
ReplyDeleteKelas : X.AK.1
No. Abs : 19
RINGKESAN TEMBANG MACAPAT SINOM
Gunane tembang macapat:
1. Kanggo kasusastran jaman saiki
2. Kanggo ngarang kapustakaan jawa
3. Kanggo mbawani gendhing
4. Kanggo parikan lan dagelan
5. Kanggo lagu-lagu ketoptrak lan wayang wong
Kasusastran sing tinemu neng tembang macapat:
1) Pada : cacahing tembang macapat saben selagu.
2) Guru gatra : cacahing gatra/larik saben selagu.
3) Guru wilangan : cacahing wanda saben sagatra.
4) Guru lagu : tibaning swara saben pugkasaning gatra.
5) Dhong-dhing : pada karo guru lagu sing tiba swara “u” utawa “I” (aksara swara).
Sekar sinom ateges kanoman, minangka kalodhangan sing paling wigati kanggone wong enom supaya bisa ngangsu kawruh sak akeh-akehe. Watake sekar sinom yaiku canthas, trengginas,lincah, lan grapyak. Sekar macapat sinom nggambarake manungsa kang nduweni sipat kang isih enom. Kaya dene bocah cilik kang lagi ngerti dunya.
Pathokane tambang sinom:
Guru gatra : 9 gatra.
Guru lagu lan guru wilangan : 8a, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a.
Semangsane pasamuwan : ing pasrawungan bebrayan.
Mamangun marta-martani : kudu bias mbangun sikap tepa slira (tau diri).
Sinambi ing saben mangsa : tafakur /ing saben wekyu longgar.
Kala-kalaning asepi : dumunung ing papan sepi didasari ati kang hening.
Lelena teki-teki : metu/lunga saka omah tumuju papan sepi adoh.
Pitutur tembang sinom: prihatin, tumindhak becik, golek ilmu, gawe seneng wong liya, lan ibadah dening Gusti kang Maha Esa.
3 nilai kang saget ngangkat drajate manungsa ing donya: 1)Kepinteran, 2)Banda, 3) Pangkat
3 perkara kang dadi cagake manungsa: 1)Lila nalika kolangan, 2)Sabar nalika ulih cobaan, 3)Pasrah nalika nrima
RINGKESAN PITAKONAN
1. Pathokan tembang macapat :pada , guru wilangan , guru lagu , guru gatra , dongding
2. Macam tembang jawa : sekar gedhe , sekar tengahan , macapat
3. Gunane tembang macapat : kanggo kasustraan jaman saiki , kanggo ngarang kapustakaan jawi , kanggo ng , kanggo lagu ketoprak lan wayang , kanggo parikan lan dagelan, kanggo ngiringi gendhing .
4. Sebotna Tembang macapat : pocung , megatruh , sinom , dhurma , asmarandhana , mijil , dandhanggula , pangkur , gambuh , maskumambang
5.Guru gatra : cacahing larik saben selagu
6. Guru wilangan : cacahing wanda saben segatra
7. Guru lagu : tibaning swara ing pungkasaning gatra
8. Watake tembang sinom : canthas , trengginas , lincah , grapyak
9. Padha : cacahing tembang macapat saben selagu , sekang wiwitan tekan pungkasan
10. Guru gatra tembang sinom : 9
11. Guru wilangan gatra ke 5 tembang sinom : 7
12. Guru lagu tembang sinom : a i a i i u a i a
13. Guru lagu guru gatra guru wilangan sinom :
a. Guru lagu : a i a i i u a i a
b. Guru wilangan : 8 8 8 8 7 8 7 8 12
c. Guru gatra : 9
14. Larik sing akon nuntut ilmu : 5
15. Larik sing artine prihatin : 7
16. Sing ngongkon agawe tentrem lan seneng marang wong liya : baris 9
17. Tegese Karyenak : Karya sing gawe tentrem
18. Pathokan tembang macapat sing tegese cacahing larik saben sapadha yaiku : guru gatra
19. Sing ngongkon tumindak becik nang tembung sinom baris : 1
20. Peteng dhedhet : saloka. Saloka : tembung 2 / lewih kang tegese pada utawa meh pada lan digunakake bebarengan. Nanging ora nduening teges anyar.
21. Pitutur tembang sinom : apikan
22. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
23. Ningkataken derajat manungsa : kepinteran, banda, jabatan.
24. Nedra : turu
25. Sing artine siyang ratri : awan wengi
26. Tembang sing dijikot saka tembung anom : sinom
27. Tyas : ati
28. Kembang lambe : buah bibir
29. Karang ninggalake laut : tembung saloka
30. Patokan sing cacahing tembang macapat saben selagu sekang wiwitan tekan pungkasan diarani : padha
31. Cagak urip : lila nek kelangan, sabar nalika olih cobaan, pasrah utawa nrima.
32. Larik sing ngongkon nggayuh cita-cita :larik 6
33. Gatra sing kon nuntut ilmu ing tembang sinom : 5
34. Gatra sing akon usaha nang tembang sinom : 2